Agio – cechy, pojęcie, funkcja. Encyklopedia Prawa
ENCYKLOPEDIA PRAWA
AGIO
Regulacje kodeksu spółek handlowych wprowadzają zakaz obejmowania udziałów po cenie niższej niż ich wartość nominalna. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby objąć udział po cenie wyższej niż jego wartość nominalna. W takiej sytuacji mamy do czynienia z tzw. agio.
W działalności organizacji występuje zjawisko synergii, definiowane jako Nadwyżka korzyści wynikająca z działań zespołowych w porównaniu z sumą działań indywidualnych.
Józef Machaczka – Podstawy zarządzania
Czym jest agio?
Zgodnie z art. 154 § 3 kodeksu spółek handlowych, udziałów nie można obejmować poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udziały obejmuje się po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego. Agio należy więc rozumieć jako nadwyżkę pomiędzy ceną, za którą obejmuje się udziały w spółce nad ich wartością nominalną. Obowiązek objęcia udziałów po cenie wyższej może wynikać z postanowień zawartych w umowie spółki. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby obowiązek uiszczenia agio wynikał z odrębnej umowy zawartej między wspólnikami. Objęcie udziałów po cenie wyższej niż ich nominalna wartość ma na celu przede wszystkim dokapitalizowanie spółki.
Przykład: Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określili w umowie spółki, że wartość jednego udziału wynosi 100 zł. Wspólnicy postanowili jednak objąć udziały po cenie 150 zł. W takim przypadku 50zł – czyli różnica pomiędzy wyżej wskazanymi wartościami – stanowi agio.
Przeczytaj również:
Akcja – cechy, pojęcie, funkcja.
Wybrane tezy z orzecznictwa
„Sam fakt powstania nadwyżki w wyniku objęcia udziałów po cenie wyższej od ich wartości nominalnej nie skutkuje automatycznym (z mocy prawa) przekazaniem tej nadwyżki na poczet kapitału zapasowego.” Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 grudnia 2017 r. II FSK 789/16
„Aby agio mogło zostać włączone do kapitału zapasowego, konieczne jest podjęcie stosownej decyzji o przekazaniu tych środków na ten kapitał. Gdyby ustawodawca założył pewien automatyzm działania w zakresie przekazywania agio na kapitał zapasowy to wówczas użyłby stanowczego, kategorycznego zwrotu wskazującego na to, że nadwyżka wchodzi w skład kapitału zapasowego lub innego równoważnego.” Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 grudnia 2017 r. II FSK 3176/15
„W sytuacji obejmowania udziałów powyżej ich wartości nominalnej, istnieje obowiązek podjęcia czynności, w wyniku której nadwyżka zostanie ujęta, uwzględniona po stronie kapitału zapasowego. Wniesienie agio w późniejszym terminie będzie rodziło negatywne konsekwencje dla otrzymującej tę wpłatę spółki. Jeżeli skarżąca spółka nie zaksięgowała należycie i nie przekazała na kapitał zapasowy nadwyżki wynikającej z objęcia udziałów powyżej ich wartości nominalnej, to nastąpiło przysporzenie majątkowe, które winno być zaliczone do przychodów spółki handlowej jako osoby prawnej i podlega ono opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.” Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 grudnia 2017 r. II FSK 3177/15
Źródło:
- System Prawa Handlowego, Prawo spółek handlowych. Tom 2A red. prof. dr hab. Andrzej Szumański 2019
- Z.Jara (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2017.