Fundacja rodzinna: budowanie dziedzictwa na przyszłość – zgłęb temat w naszych artykułach!

Przejdź do artykułu

Czym jest intercyza?

Spis treści
rozwiń spis treści

Zawarcie małżeństwa jest jedną z bardziej podniosłych chwil w życiu każdego człowieka. Z małżeństwem wiąże się nie tylko zmiana stanu cywilnego, ale także sytuacji finansowej. Jak wiadomo, kwestia pieniędzy jest jednym z najczęstszych powodów do kłótni. Jednym z pomysłów, jak można rozwiązać tę kwestię, jest intercyza.

Intercyza jest umową małżeńską, regulowaną na podstawie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Na jej mocy strony mogą rozszerzyć, ograniczyć bądź wyłączyć majątkową wspólność ustawową. Co ciekawe, w polskim systemie prawnym nie znajdziemy pojęcia intercyza. Bowiem intercyza jest określeniem potocznym. 

Istota intercyzy

Intercyza powoduje, że każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później.

Charakter umowy wskazuje, że funkcjonują nadal tylko dwie masy majątkowe, tj. majątki osobiste obu małżonków. Podczas gdy we wspólności majątkowej mamy trzy masy majątkowe. Są to: majątek wspólny, majątek osobisty męża i majątek osobisty żony.

Należy zwrócić uwagę, że ustrój rozdzielności majątkowej nie oznacza, że małżonkowie nie będą mogli wspólnie nabywać rzeczy i praw.

W rezultacie takie nabycie będzie możliwe, ale będzie wiązało się z powstaniem współwłasności ułamkowej. W związku z tym żona lub mąż będą posiadali połowę udziału w rzeczy lub prawie objętym współwłasnością.

Zgodnie z przepisami prawa umowa o ustanowienie rozdzielności majątkowej wywołuje skutki na przyszłość, a nigdy nie na przeszłość.

Intercyza – majątek wspólny czy osobisty?

Posiłkując się komentarzem do krio E. Skowrońskiej-Bocian, w umowie majątkowej małżeńskiej ustanawiającej rozdzielność majątkową małżonkowie mogą dokonać podziału majątku objętego wcześniej wspólnością ustawową. W wyniku czego mogą zdecydować, które przedmioty wejdą w skład ich majątków osobistych. Nie zakazano także ustanowienia nierównych udziałów w dotychczasowym majątku wspólnym oraz określenia sposobu dokonania rozliczeń z tego tytułu.

Co ważne, istnieją prawa, których „wspólny” charakter nie ustaje pomimo istnienia rozdzielności majątkowej. Przykładem jest tutaj prawo najmu (art.608 par.2 Kodeksu cywilnego). Posiłkując się tym artykułem, należy stwierdzić, że ustanie wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa nie powoduje ustania wspólności najmu lokalu, mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych rodziny.

Kiedy warto spisać intercyzę?

Warto wskazać, że w przepisach nie ma określonego terminu, w którym należy podpisać intercyzę. W rezultacie intercyzę można podpisać zarówno przed zawarciem małżeństwa, jak i w trakcie jego trwania.

Jeżeli małżonkowie ustanowią rozdzielność majątkową umowną przed ślubem, to zachowują majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa i w czasie jego trwania. Umowa staje się skuteczna dopiero w chwili wstąpienia w związek małżeński.

Jeżeli para zawrze intercyzę po ślubie, to zachowuje majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa i część przypadającą każdemu z nich w wyniku podziału majątku wspólnego.

Czynności, jakie należy podjąć w dalszej kolejności, są identyczne w obu przypadkach.

Jak zawrzeć intercyzę?

Umowa majątkowa małżeńska, zwana potocznie intercyzą, jest spisywana w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Oczywiście czynności tej dokonuje notariusz.

Jeżeli małżonkowie zawrą umowę małżeńską w innej formie, to będzie ona bezwzględnie nieważna.

Jak wskazywałam wcześniej, umowę można zawrzeć zarówno przed, jak i po zawarciu małżeństwa.

Uprawnienie do podpisania intercyzy posiadają osoby, które mają pełną zdolność do czynności prawnych i nie są ubezwłasnowolnione.

Strony mają obowiązek osobistego stawiennictwa przed notariuszem. Podczas wizyty powinny mieć także ze sobą dowody osobiste, skrócony akt małżeństwa. Wymagane jest również uiszczenie stosownych opłat.

Co ciekawe, małżonek może powoływać się na intercyzę względem innych osób wówczas, gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome.

Poinformowanie wierzycieli o fakcie zawarcia takiej umowy jest zatem dość istotne.

Ile kosztuje intercyza?

Istotną kwestią jest oczywiście cena, jaką zapłacimy za sporządzenie intercyzy. Musimy ją uiścić w związku z czynnościami podjętymi przez notariusza.

Nie bez znaczenia jest fakt, czy intercyzę podpiszemy przed czy po ślubie.

Narzeczeni, którzy nie posiadają jeszcze wspólnego majątku, muszą liczyć się z kosztem ok. 550 złotych. Na tę kwotę składa się taksa (400 zł) oraz podatek od czynności cywilnoprawnych.

Gdy małżonkowie zawierają taką umowę po ślubie, koszty mogą być wyższe.  Wynika to z faktu, że opłata notarialna nie jest stała. Para po ślubie zapłaci kwotę uzależnioną od wartości majątku, objętego umową.

Jeżeli chodzi o osoby, których wspólny majątek nie przekracza 3 tys. złotych, taksa wynosi najmniej – 100 zł. Wraz ze wzrostem majątku tabela opłat zawiera coraz więcej progów.

Co ciekawe, w przypadku milionerów taksa przekracza już 4.770 złotych.

Prawo wyznacza jednak górną granicę opłaty. W związku z czym nikt nie zapłaci u notariusza więcej niż 10 tys. złotych, nawet jeśli majątek liczony jest w setkach milionów złotych.

Kiedy intercyza cię nie ochroni?

Niestety, intercyza nie zawsze zapewnia bezpieczeństwo majątkowe.

A mianowicie jeżeli:

  • umowa wyłączająca lub ograniczająca wspólność majątkową zostanie podpisana już po pojawieniu się zobowiązania, wtedy należność egzekwowana jest z majątku wspólnego (jest to przykład logiczny, zważywszy na to, że prawo nie działa wstecz);
  • małżonek nie poinformował kontrahenta o zaistnieniu intercyzy, wtedy należność również jest egzekwowana z majątku współmałżonków.

W związku z tym pamięć małżonka, będącego przedsiębiorcą, jest dość ważna przy zawieraniu umów z innymi.

Sporządzenie intercyzy stanowi jeden z lepszych sposobów na zabezpieczenie majątku małżonków przed egzekucją. Należy jednak pomyśleć o tym odpowiednio wcześnie. Działania małżonków nie zdadzą się na wiele, jeżeli zadłużenie jest już faktem, a czynności komornika skarbowego są w toku.

Intercyza a dziedziczenie

Wszyscy, którzy są zaniepokojeni kwestią dziedziczenia w przypadku intercyzy, powinni odetchnąć z ulgą.  Intercyza nie powoduje, że jesteśmy wyłączeni z dziedziczenia majątku. Dziedziczenie bowiem zawsze następuje na podstawie prawa cywilnego.

W rezultacie małżonek ma ustawowe prawo do dziedziczenia majątku. Intercyza nie ma znaczenia.

Dziedziczeniu podlega majątek nie tylko ten, który udało się uzyskać w czasie małżeństwa, ale też majątek, który małżonek posiadał, zanim zawarł związek małżeński.

Zgodnie z prawem małżonek ma najmocniejszą pozycję w prawie spadkowym. Ma on zawsze prawo do odziedziczenia majątku po zmarłym. Dziedziczy on w pierwszej grupie spadkowej tak samo jak dzieci spadkodawcy. Co ciekawe, małżonek spadkodawcy podczas dziedziczenia z dziećmi ma zagwarantowaną co najmniej ¼ spadku.

Małżonek może jednak zostać pozbawiony takiego prawa.

Zmarły małżonek, który chce wyłączyć swoją drugą połówkę z dziedziczenia, powinien sporządzić testament, w którym wyrazi taką wolę. Testament stanowi bowiem treść ostatniej woli zmarłego. Jeżeli został on spisany, to dziedziczenie odbywa się zgodnie z nim, a nie wedle ustawy.

Warto wskazać, że nawet jeżeli małżonek zostanie wykluczony z dziedziczenia, to będzie miał prawo do zachowku.

Czy małżonek może zostać całkowicie wyłączony z dziedziczenia?

Polskie prawo przewiduje jednak sytuację, w której małżonek jest całkowicie wyłączony z dziedziczenia. W takim przypadku należy zawrzeć umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia. Skutki takiej umowy rozciągają się także na zstępnych zrzekającego się (chyba że postanowiono inaczej). Umowa o zrzeczeniu się dziedziczenia powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Godne uwagi jest to, że zrzeczenie się dziedziczenia nie ma jednak żadnego związku z ewentualną intercyzą!

Podsumowując, intercyza ma znaczenie tylko za życia, gdyż jest umową między żyjącymi.

Po śmierci małżonka dziedziczenie odbywa się na zasadach ogólnych, niezależnie od zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej. W skład masy spadkowej po małżonku wlicza się wszystko, co posiadał za życia, aktywa, jak i pasywa. Do spadku wchodzi także cały majątek osobisty małżonka.

Intercyza a kredyt

Podpisania intercyzy w przypadku zobowiązań bankowych nie możemy określić jednoznacznie. Podział majątku może bowiem zarówno utrudnić, jak i ułatwić czynności bankowe. Jeżeli małżonkowie mają pozytywną historię kredytową, regularnie zarabiają, to ich wspólna zdolność kredytowa z pewnością ułatwi wzięcie kredytu. Ocena zdolności kredytowej przeprowadzana jest bowiem przez banki na podstawie:

  • zarobków danej osoby/wspólnych zarobków małżeństwa,
  • zaciągniętych zobowiązań i długów: kredytów, pożyczek, debetów, spłat na kartach kredytowych.

A co dzieje się, jeżeli jeden z małżonków ma złą historię kredytową i długi?

Rozdzielność majątkowa może w tym przypadku pomóc, ponieważ uwiarygodni osobę biorącą kredyt w banku.

Małżonek, który np. boryka się z niezapłaconymi zobowiązaniami, będzie niewiarygodny dla banku. W rezultacie może nie dostać pozytywnej decyzji kredytowej. 

Małżonkowie, którzy zawarli intercyzę, mogą też napotkać wiele trudności, jeżeli chcą wspólnie wziąć kredyt hipoteczny. W związku z tym będą musieli dokonać większej liczby formalności.

Jak wziąć kredyt, mając intercyzę?

W sytuacji podpisanej intercyzy małżeństwo może wziąć kredyt na trzy sposoby, tj. kredyt bierze:

  • mąż na wspólne mieszkanie – nieruchomość formalnie należy do niego;
  • żona na wspólne mieszkanie – nieruchomość formalnie należy tylko do niej;
  • małżeństwo, ale nie mają wspólnoty majątkowej, więc muszą szczegółowo w banku ustalić warunki własności nieruchomości.

Oczywiście, małżonkowie mogą podzielić się udziałami po połowie albo określić inny podział. Mąż może mieć np. 80 proc. wartości nieruchomości, gdyż ma wyższe zarobki, ale też będzie spłacał wyższe raty. Żona, która posiada mniejsze dochody, spłaci 20 proc. kredytu, ale jej udział w domu lub mieszkaniu w tym przypadku będzie mniejszy.

Rozdzielność majątkowa ma wpływ na kredyt jeszcze w jednym aspekcie. Od niej będzie zależne, czy małżeństwo wybierze raty równe czy malejące.

Przy ratach malejących potrzebna jest większa zdolność kredytowa (liczona na podstawie pierwszej, najwyższej raty).

Podpisanie intercyzy skutkuje tym, że każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem. Żaden z nich nie może ingerować w rozporządzenia dotyczące składników odrębnego majątku drugiego z małżonków.

Ani mąż, ani żona nie muszą informować drugiej strony o stanie swojego majątku, ani też o zaciągniętych przez siebie zobowiązaniach.

Różne podejścia banków przy kredycie

Jednak warto zaznaczyć, że banki mogą różnie patrzeć na rozdzielność majątkową.

Niektóre z nich zezwalają na dokonanie czynności bankowych już kilka dni po podpisaniu intercyzy. Podczas gdy inne banki akceptują rozdzielność majątkową ustanowioną minimum kilka miesięcy przed złożeniem wniosku kredytowego.

Krótszy okres jest dopuszczalny tylko dla nowożeńców lub w sytuacji złożonego do sądu wniosku o rozwód, a także orzeczonej separacji.

Banki akceptują także podział udziałów we własności nieruchomości w stosunku 99% do 1%. W każdej chwili jest jednak możliwe zniesienie rozdzielności i przywrócenie wspólności majątkowej.

Intercyza – najpierw kredyt, później rozdzielność

Możliwe jest ustanowienie rozdzielności majątkowej małżonków, którzy posiadają już wspólny kredyt mieszkaniowy.

Podpisanie intercyzy w żaden sposób nie wpłynie na wspólny kredyt.

Małżonkowie nadal będą wspólnie odpowiedzialni za kredyt i w rezultacie bank będzie mógł żądać całości lub części świadczenia od nich łącznie lub od każdego z osobna. Jeżeli jeden z małżonków zapłaci ratę, bank będzie wymagał jej spłaty od drugiego. Gdy dojdzie np. do bezskuteczności egzekucji z majątku jednego z małżonków – bank będzie mógł domagać się spłaty długów od drugiego.

A co w przypadku, gdy jeden z małżonków sam spłaci kredyt?

Będzie on mógł żądać od współmałżonka połowy spłaconej kwoty. Chociaż będzie on musiał uczynić to we własnym zakresie i z własnej inicjatywy, np. poprzez powództwo o zapłatę. O ustanowieniu rozdzielności musi być poinformowany bank, który udzielił im kredytu. Możliwe jest bowiem, że w niektórych przypadkach bank może zażądać od kredytobiorcy dodatkowego zabezpieczenia kredytu.

Co z rentą i emeryturą?

Świadczenie, którym jest niewątpliwie emerytura po małżonku lub innym członku rodziny, to renta rodzinna. Przysługuje ona wdowie lub wdowcowi, rodzicom zmarłego, jego dzieciom i wnukom, a także rodzeństwu.

Wdowa oraz wdowiec po zmarłym może otrzymywać rentę rodzinną wtedy, kiedy zmarły w chwili śmierci pobierał emeryturę, rentę, zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne lub do wyżej wymienionych był uprawniony.

Warto wskazać, że wdowa lub wdowiec musi także spełnić inne warunki.

Musi on/ona albo ukończyć przed śmiercią małżonka 50. rok życia, albo być niezdolnym do pracy lub wychowywać przynajmniej jedno z dzieci, wnuków czy rodzeństwa, które jest uprawnione do pobierania renty rodzinnej.

Jeżeli chodzi o dziecko, to rozumiemy przez to dziecko, które nie ukończyło 16. roku życia, jeśli się nie uczy (jeżeli się uczy – do 18. roku życia). Dodatkowo dziecko to jest całkowicie niezdolne do pracy lub całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji.

Rentę rodzinną uzyskać mogą także wdowiec lub wdowa, którzy utracili zdolność do pracy lub ukończyli 50 lat. Warunek jest jeden. Musi się to stać nie później niż w ciągu 5 lat od śmierci małżonka uprawnionego lub pobierającego świadczenie.

Kłopotliwe otrzymanie renty i emerytury po małżonku

Koniecznym warunkiem tego, by wdowa lub wdowiec otrzymali świadczenie po zmarłym, jest to, by pozostawali oni przed śmiercią jednego z małżonków we wspólności małżeńskiej.

Co ciekawe, do istnienia wspólności nie wystarczy, by małżonkowie nie ustanowili rozdzielności majątkowej. Wspólność musi się bowiem charakteryzować wspólnym zamieszkiwaniem, prowadzeniem wspólnie gospodarstwa domowego, wspólnym pożyciem, wiernością i współdziałaniem dla dobra rodziny.

Wystarczające jest, by małżonkowie nie mieszkali razem, a organ rentowy może potraktować to jako podstawę do tego, że wspólności małżeńskiej nie było.

Fakt ten trzeba jednak udowodnić i ciężar dowodu spoczywa właśnie na organie rentowym.

Jeżeli małżonkowie podpiszą intercyzę, to tak długo, jak ona trwa, małżonkowie zachowują odrębny majątek. Majątek jest własnością małżonka, który go zdobył.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 października 2000 r., sygn. akt III AUa 410/2000, OSA 2001 nr 6 poz. 25 „pojęcie «wspólności małżeńskiej», przewidzianej w przepisie art. 70 ust. 3 uer, obejmuje nie tylko wspólność majątkową małżeńską, lecz także więź duchową, osobistą, emocjonalną i uczuciową”.

Przeczytaj również: Co moje to i twoje, czyli o ustrojach majątkowych w małżeństwie

Intercyza a prawo do renty po mężu/żonie

Warto wskazać, że ważnym aspektem jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego przez małżonków, którzy pozostają w rozdzielności majątkowej. Dodatkowo, nie mogą oni pozostawać w separacji faktycznej ani sądowej.

Oczywiście, zgodnie z przepisami art. 65 i art. 66 ustawy, „renta rodzinna przysługuje po osobie, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń oraz po osobie, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne”.

Warto wskazać, że przepisy emerytalno-rentowe uzależniają prawo do renty dla wdowca lub wdowy od pozostawania do śmierci drugiej połówki we wspólności małżeńskiej.

Co ciekawe, nie jest to tożsame z pojęciem „wspólność majątkowa małżeńska” w rozumieniu prawa rodzinnego. Ważna jest bowiem wspólność faktyczna. Nie jest wystarczające formalne pozostawanie w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej. Przykładem może być para, która żyje w separacji i nie ma faktycznej więzi małżeńskiej.

Intercyza a renta w uchwałach Sądu Najwyższego

Kwestia – „renta a umowa majątkowa małżeńska” została poruszona także przez Sąd Najwyższy.

W uchwale z 26 października 2006 r. (sygn. II UZP 3/06) SN stwierdził, że wspólność małżeńska warunkująca prawo do renty rodzinnej może istnieć w każdym ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej, także zatem w razie ograniczenia tej wspólności. Nie wyłącza jej nawet uzgodnienie rozdzielności majątkowej.

Dodatkowo, w razie m.in. oddzielnego zamieszkiwania małżonków oraz pozostawania w rozdzielności majątkowej trzeba szczególnie wnikliwie ustalać, na czym polegała więź faktyczna, czyli wspólność małżeńska warunkująca prawo do renty rodzinnej (wyrok z dnia 14 grudnia 2009 r. SN, sygn. I UK 184/09).

Jak wskazałam wcześniej, żadna umowa majątkowa małżeńska nie zmienia zasad prawa spadkowego, w tym reguł dziedziczenia ustawowego.

Czy można zmienić lub rozwiązać intercyzę?

Art.47 krio wskazuje, że umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona lub rozwiązana. Oczywiście wymagana jest do tego obopólna zgoda małżonków. Gdy rozwiążemy ją w czasie trwania małżeństwa, małżeński ustrój majątkowy ulegnie zmianie. W rezultacie między parą powstanie wspólność ustawowa. Chyba że strony uregulowały tę kwestię inaczej.

Czym jest intercyza jednostronna?

Czy możliwe jest, by jeden z małżonków podpisał intercyzę?

Nie ma takiej możliwości. Sporządzenie umowy o rozdzielności majątkowej między małżonkami na wyłączne żądanie żony lub męża nie jest prawnie dopuszczalne.

Notariusz sporządzi intercyzę wyłącznie wtedy, gdy oboje z małżonków wyrażą na nią dobrowolnie zgodę.

Rozliczenia podatkowe przy intercyzie

Wspólne rozliczenia podatkowe małżonków są utrudnione w przypadku występowania intercyzy. Ustanowienie rozdzielności majątkowej, w którym występują dwa odrębne majątki, likwiduje możliwość preferencyjnego rozliczania się.

Jeżeli intercyza jest zawierana w trakcie trwania małżeństwa, to nie będzie możliwe złożenie zestawienia PIT wspólnie za rok podatkowy, w którym została podpisana.

Intercyza a rozwód

Podpisanie intercyzy ma także ważne znaczenie dla postępowania rozwodowego. Może bowiem ułatwić rozwód. Oczywiście, wszystko zależy od tego, jaką umowę małżeńską zawarli małżonkowie.

Jeżeli chodzi o intercyzę, to przybiera one następujące rodzaje, tj. wprowadza:

  • rozdzielność majątkową,
  • rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków,
  • rozszerzenie lub ograniczenie ustawowej wspólności majątkowej.

Każdy z wymienionych rodzajów wywiera inny wpływ na sytuację rozwodową.

W przypadku rozdzielności majątkowej sytuacja wydaje się najprostsza. Jeżeli małżonkowie zawarli intercyzę przed ślubem, to w rezultacie nie doszło do powstania wspólności majątkowej. Podczas gdy podpisanie intercyzy w trakcie trwania małżeństwa powoduje podział majątku dopiero z chwilą podpisania. Po ustaniu wspólności majątek małżonków staje się współwłasnością w częściach ułamkowych i jest podzielony między męża i żonę.

Jak więc kwestia majątku jest rozwiązana w przypadku majątku? Podział majątku dokonany na drodze umownej powoduje, że nie trzeba będzie tego robić na etapie postępowania rozwodowego. W rezultacie istnieją jedynie majątki osobiste, do których należą udziały każdego z małżonków w majątku dorobkowym i przedmioty uzyskane w drodze darowizny lub spadku, przedmioty osobistego użytku itd., które już wcześniej stanowiły majątek osobisty.

Co należy do majątku osobistego każdego z małżonków?

Stanowią go tylko następujące dobra (w tym pieniądze):

  • uzyskane przed ślubem (przed powstaniem wspólności ustawowej);
  • odziedziczone i darowane już w trakcie małżeństwa, chyba że spadkodawca lub darczyńca zastrzegł wyraźnie, iż jego wola jest inna;
  • prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, chodzi o nieruchomości, maszyny itp., do których małżonkowie mają prawo jako wspólnicy spółki cywilnej;
  • przedmioty majątkowe służące zaspokajaniu wyłącznie osobistych potrzeb jednego z małżonków (np. ubranie);
  • prawa niezbywalne przysługujące tylko jednemu z małżonków, np. dożywocie, prawo do alimentów;
  • przedmioty uzyskane tytułem odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wyjątkiem jest renta małżonka przyznana z powodu utraty zdolności do pracy zarobkowej lub zwiększenia jego potrzeb albo zmniejszenia widoków na przyszłość (taka renta objęta jest wspólnością);
  • należne, ale jeszcze niewypłacone wynagrodzenie za pracę oraz kwoty należne z tytułu innej działalności zarobkowej, z prowadzenia firmy (należności już pobrane wchodzą do majątku dorobkowego);
  • nagrody za osobiste osiągnięcia otrzymane przez żonę lub męża, np. nagroda w konkursie literackim (premia zaś czy nagroda związana z pracą należą do majątku wspólnego);
  • prawa autorskie i prawa pokrewne (artystów wykonawców), prawa własności przemysłowej (twórcy wynalazku, wzoru użytkowego); samo honorarium autorskie jednak czy tantiemy wchodzą w skład majątku dorobkowego;
  • przedmioty nabyte w zamian za dobra należące do majątku osobistego, np. mieszkanie kupione za pieniądze ze sprzedaży odziedziczonych działek budowlanych.

Czy jest możliwe wyrównanie dorobków?

Niewątpliwie ma to duże znaczenie, ponieważ w trakcie rozwodu emocje utrudniają rozsądne działanie. Skłóconym małżonkom dzielenie majątku nie przychodzi łatwo.

Kolejnym przypadkiem jest rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.

Ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków chroni zazwyczaj małżonka o słabszej pozycji ekonomicznej. W związku z czym dotyczy małżonka, który nie prowadzi żadnego przedsiębiorstwa, nie ma własnych dochodów.

Umowa tego rodzaju skutkuje obowiązywaniem ustroju rozdzielności majątkowej.

Z chwilą rozwodu małżonek, którego dorobek jest mniejszy, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa.

Pełni to bezsprzecznie funkcję ochronną małżonka, który nie mógł powiększyć swojego majątku w trakcie trwania małżeństwa. Zabezpiecza go także, jeżeli ze względu na stan zdrowia nie mógł powiększyć swojego majątku jak drugi małżonek.

Intercyza – plusy

Odpowiedzieć można zwrotem typowym dla prawnika: „To zależy”.

Intercyza jeszcze nie dawno była tematem tabu. Pary, które się na nią decydowały, mogły liczyć się z kąśliwymi uwagami na swój temat.

Obecnie, przy coraz większych zarobkach i niezależności finansowej, taką formę umowy małżeńskiej wybiera dużo więcej małżeństw.

Intercyza jest szczególnie potrzebna, gdy jedno z małżonków ma swoją działalność. Drugi współmałżonek nie będzie musiał za nią odpowiadać w przypadku potencjalnego zadłużenia.

Oczywiście, umowa o rozdzielności majątkowej powoduje, że kłótni z powodów finansowych jest mniej. Bowiem dokładnie wiadomo, co należy do kogo.

Jeżeli małżeństwo skończy się rozwodem, to łatwiej będzie także podzielić majątek.

Intercyza – minusy

Intercyza może jednak spowodować również i wiele trudności.

Dość istotną wadą jest brak możliwości wspólnego rozliczenia się z podatku dochodowego. Każde z małżonków musi swoje zeznanie podatkowe wypełnić osobno.

Ubieganie się o kredyt również może stać się kłopotliwe. Ponieważ bank będzie brał pod uwagę tylko dochody jednej osoby – tej, która stara się o kredyt. Godne uwagi jest także to, że intercyza nie w każdym przypadku uchroni przed zadłużeniem małżonka.

Problematyczne może być również każdorazowe informowanie kontrahenta o rozdzielności majątkowej. W przeciwnym razie intercyza traci moc w konkretnym przypadku. Jeżeli małżonkowie podpiszą intercyzę, trudniej będzie im zarządzać domowym budżetem. W rezultacie nie wiadomo, kto płaci za zakupy spożywcze, a z czyjej pensji zakupimy telewizor. 

Szukasz pracy w branży prawniczej?
Sprawdź na Law.Career