Czy bez studiów można pracować jako psycholog?

Psychologia jest jednym z najczęściej wybieranych i obleganych kierunków studiów w ostatnich latach. Istnieją różne przyczyny tego zjawiska. Jedną z nich jest na pewno możliwość podjęcia dobrze płatnej pracy, niekoniecznie związanej z ,,prawdziwą” pracą psychologa, jaką jest: słuchanie, udzielanie porad i wspieranie klientów w ciężkich dla nich sytuacjach życiowych. Aktualnie psychologowie mogą znaleźć zatrudnienie w różnych branżach. Pojawia się jednak pytanie: Czy bez studiów można pracować jako psycholog?

Nie ulega wątpliwości, że psychologia cieszy się uznaniem w społeczeństwie. Ludzie w dzisiejszych czasach częściej zdają sobie natomiast sprawę z tego, jak ważne jest zdrowie psychiczne dla dobrego funkcjonowania. To sprawia, że wiele osób  decyduje się na podjęcia tego rodzaju zawodu.

Tu pojawia się często pytanie: czy trzeba podjąć naukę na uczelni wyższej, aby zostać tego rodzaju specjalistą? Czy może wystarczy szkoła policealna lub kursy?

Jak zostać psychologiem?

Podstawą do pełnienia każdego zawodu jest dobre przygotowanie. Psychologia nie jest tutaj wyjątkiem. Osoby myślące o tej ścieżce zawodowej powinny wyrażać chęć pogłębienia swojej wiedzy z zakresu funkcjonowania człowieka i tego, jak dzisiejszy świat może wpływać na jego zachowanie. Dostęp do tych informacji zapewni nam  uczelnia wyższa, a ściślej rzecz ujmując: podjęcie pięcioletnich studiów magisterskich lub ewentualnie trzyletnich studiów licencjackich, uzupełnionych potem niezbędną wiedzą pozyskaną w trakcie dwuletnich studiów magisterskich. Tylko takie przygotowanie daje odpowiednią perspektywę osobie, która decyduje się na wykonywanie tak odpowiedzialnego zawodu, jakim jest psycholog.

Trzeba również nadmienić, że osoby, które zajmują się pomaganiem ludziom z problemami, muszą nieustannie się dokształcać, uczestnicząc w różnych kursach. Cały czas powinny się one bowiem doszkalać i poznawać nowe metody, które mogą być ułatwieniem w terapii pacjentów. Jest to ciężka praca, ale z odpowiednimi kwalifikacjami i predyspozycjami osoby na tym stanowisku może okazać się efektywna i satysfakcjonująca.

Przeczytaj również:
Psycholog, psychoterapeuta, psychiatra – do kogo z jakim problemem?

Czy bez studiów można pracować jako psycholog? Jak wygląda zawód psychologa od strony prawnej?

W Polsce nadal nie funkcjonuje ustawa dotycząca zawodu psychologa, która regulowałaby, kto może nazywać się psychologiem i wykonywać ten zawód. Nie istnieje również ,,rejestr psychologów”. Oznacza to, że nie ma możliwości sprawdzenia, czy dana osoba jest specjalistą z tej dziedziny (ukończyła pięcioletnie studia magisterskie na tym kierunku), czy skończyła jedynie np. roczną szkołę policealną z dyplomem psychologa wychowawczego.

Jak w takim razie uniknąć pomyłek? Należy pamiętać, że w większości gabinetów publicznych są zatrudniani profesjonaliści. Musieli oni przejść odpowiednią rekrutację, podczas której zweryfikowano ich kompetencje do wykonywania zawodu. Sprawa może się bardziej komplikować w sytuacji, gdy decydujemy się skorzystać z usług oferowanych przez osobę prowadzącą działalność na własny rachunek, w prywatnym gabinecie psychologicznym. Zanim udamy się na wizytę do tego rodzaju poradni, warto zasięgnąć opinii klientów, którzy korzystali z jej usług. W dzisiejszych czasach mamy ułatwione zadanie dzięki powszechnemu dostępowi do internetu. Warto też dzielić się własnym zdaniem i w razie potrzeby ostrzegać potencjalnych klientów przed nieprawidłowościami, czy też oszustami.

Na co jeszcze należy zwrócić uwagę, badając profesjonalizm danego miejsca? Warto przyjrzeć się atmosferze, która panuje w gabinecie. Ocenie powinien również podlegać sam psycholog, do którego się udaliśmy, jaki ma do nas stosunek. Warto również zwracać uwagę na portale, za pośrednictwem których szukamy specjalistów, czy są one wiarygodne. Z pewnością niektóre z nich oferują kontakt do sprawdzonych psychologów, posiadających odpowiednie wykształcenie oraz doświadczenie.

Na koniec należy pamiętać, że zawsze możemy zapytać samą osobę, z której usług zamierzamy skorzystać, o jej dyplom i dodatkowe kwalifikacje. Być może jest to niezręczna sytuacja, rozpoczynająca współpracę. Żaden psycholog nie powinien się jednak obrazić po otrzymaniu takiego pytania, a szczególnie ten, który posiada odpowiednie kwalifikacje.

Kodeks etyczno-zawodowy psychologa

Kodeks etyczno-zawodowy psychologa jest zatwierdzony przez Walne Zgromadzenie Delegatów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. W tym dokumencie znajdują się przepisy etyczne, do których muszą stosować się członkowie Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, założonego w 1907 roku w Warszawie, przez Polskich profesjonalnych badaczy psychologii.

Psycholog jest ukazany w kodeksie etyczno-zawodowym jako osoba, której rolą jest ingerencja w życie drugiego człowieka, co może powodować nieodwracalne konsekwencje dla życia danej jednostki. Ponadto najważniejszą zasadą, którą w pracy kieruje się psycholog, powinno być dobro drugiego człowieka. Zobowiązany jest on szanować zdanie pacjenta. Nie może on oceniać jego decyzji, tylko wspólnie z nim dochodzić do rozwiązania problemu. Wszystko to musi się odbywać w atmosferze akceptacji indywidualności  pacjenta. Istotne jest też to, by brać pod uwagę system wartości, jakim się kieruje osoba szukająca pomocy. Należy pacjentowi zapewnić przy tym możliwość dokonywania własnych wyborów, jak i również prawo do intymności.

„Granice ingerencji psychologa wyznaczone są z jednej strony – jego kompetencjami profesjonalnymi, z drugiej strony – celami i oczekiwaniami formułowanymi przez osoby zgłaszające się po pomoc psychologiczną.”

Kodeks etyczno-zawodowy psychologa mówi również o konieczności szanowania specjalistów innych grup zawodowych, z którymi może mieć okazję współpracować. Musi zawsze pamiętać o swoich kompetencjach, swoich celach i wartościach, którymi się kieruje. Nie powinien też kwestionować innych zawodów, które nie mają za zadanie przestrzegania kodeksu etyczno-zawodowego psychologa.

Ponadto osoby rezygnujące z pełnienia zawodu psychologa na rzecz innej kariery nie powinny wykorzystywać swoich zdolności do poznawania ludzi i oddziaływania na nich w sposób dla nich krzywdzący.

Czy bez studiów można pracować jako psycholog? – podsumowanie

Coraz więcej młodych ludzi decyduje się na studia psychologiczne. Dzisiejsze czasy pozwalają takim osobom znaleźć pracę w różnych branżach. Psychologia opiera się bowiem na przydatnej wiedzy, nawet w kwestii samodzielnego funkcjonowania osoby zgłębiającej ją. Trzeba jednak pamiętać o tym, że chcąc pracować z innymi osobami i udzielać im porad, ich dobro staje się najważniejsze. Dlatego właśnie osoby bez odpowiedniego wykształcenia, co zapewniają studia wyższe, nie powinny na tym zarabiać i nazywać się tego rodzaju specjalistami. Mogą one popełniać błędy, które będą mieć późniejszy, negatywny wpływ na osobę, która im zaufała i skorzystała z usługi.