Czy fotoradar robi zdjęcia tyłu samochodu?

Zapewne każdy kierowca chociaż raz zadał sobie to pytanie, czy fotoradar robi zdjęcia samochodom od tyłu? Większość kierowców jest jednak przekonana, że istnieje możliwość wykonania zdjęcia jedynie z przodu. Nie jest to prawda!

CANARD

Celem działania Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (dalej jako „CANARD”), które stanowi jednostkę Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (dalej jako „GITD”), jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa na drogach poprzez nadzór nad ruchem drogowym. CANARD wykrywa przede wszystkim naruszenia przepisów dotyczące przekroczenia dozwolonej prędkości przez kierowców. Rejestrują to m.in. fotoradary (stacjonarne urządzenia rejestrujące prędkość) oraz urządzenia służące do odcinkowego pomiaru prędkości. Ponadto CANARD prowadzi także monitoring przejazdu na czerwonym świetle. Obserwuje zatem także skrzyżowania, na których kierowcy nie stosują się do przepisów dotyczących sygnalizacji świetlnej.

Przeczytaj również:
Czy można legalnie przekroczyć dopuszczalną prędkość?

Procedura, czyli jak działa fotoradar

Wykonane przez fotoradar zdjęcie trafia do Centralnego Systemu Przetwarzania. Tutaj gromadzone są dane o naruszeniach. Zawierają m.in. czas i miejsce popełnienia wykroczenia, zdjęcie pojazdu wraz z jego numerem rejestracyjnym, prędkość zarejestrowaną przez urządzenie oraz informacje o prędkości dopuszczalnej na tym odcinku drogi, a także zdjęcia ze skrzyżowań objętych monitoringiem przejazdu na czerwonym świetle. Po weryfikacji materiału dowodowego GITD uzyskuje dane właściciela pojazdu z Centralnej Ewidencji Pojazdów. Następnie kieruje do niego wezwanie do wskazania kierującego pojazdem.

Zdjęcie z fotoradaru

Aby uznać zdjęcie wykonane przez fotoradar za ważne, musi posiadać pewne elementy. Przede wszystkim zdjęcie musi być wyraźne. Tylko wtedy stanie się możliwe odczytanie numeru rejestracyjnego pojazdu. Nie musi być to koniecznie numer na tablicy rejestracyjnej. Ważny jest także numer widniejący na naklejce przyklejonej w prawym dolnym rogu przedniej szyby. Można więc wybronić się od mandatu w przypadku, gdy zdjęcie zrobiono podczas śnieżycy lub ulewy, a tablica z numerami jest zamazana.

Co więcej, kary można uniknąć także w sytuacji, gdy na zdjęciu widać dwa auta. W takim przypadku ciężko jest bowiem stwierdzić, którego samochodu dotyczy wykonany pomiar prędkości. Ważne jest, aby samochody jechały stosunkowo blisko siebie.

Należy także pamiętać, że dowodem może być wyłącznie zdjęcie oryginalne i niemodyfikowane. Nie dotyczy to jednak obróbki mającej na celu wyostrzenie, rozjaśnienie, czy też przyciemnienie, wyciągniętego poza zdjęcie numeru tablicy rejestracyjnej auta.

Zdjęcia tyłu pojazdu

Jeżeli fotoradar zrobił zdjęcie tyłu samochodu, to wówczas brakuje podstawowego dowodu. Jest nim wizerunek prowadzącego, by komukolwiek móc przypisać winę. Oznacza to, że dowód w postaci fotografii wykonanej przez fotoradar może okazać się wystarczający jedynie w sytuacji, gdy fotografia ta umożliwia identyfikację osoby sprawcy wykroczenia. Tym samym jeśli wykonane przez fotoradar zdjęcie nie umożliwia identyfikacji, to jedynie potwierdza fakt, że niezidentyfikowany kierowca przekroczył dozwoloną prędkość. Zasada domniemania niewinności w takiej sytuacji stoi natomiast na przeszkodzie przypisaniu komukolwiek winy za dane wykroczenie. Kwestia ta wygląda podobnie w sytuacji, gdy ktoś wskaże daną osobę (firma, której samochód znajduje się na zdjęciu wykonanym przez fotoradar). Nadal bowiem wskazano jedynie użytkownika pojazdu. Nie można jednak z całą pewnością stwierdzić, kto w danym momencie nim kierował (kierowcy mogli się zmieniać).

Ustawianie fotoradarów tak, by robiły zdjęcia pojazdów także z tyłu, zdaniem GITD, stanowi jedyny sposób na motocyklistów i tych, którzy zasłaniają tablice rejestracyjne.

Otrzymałem wezwanie, co dalej?

Właściciel pojazdu, w przypadku otrzymania tego rodzaju pisma, zobowiązany jest do udzielenia informacji zwrotnej odnośnie faktu przekroczenia przepisów ruchu drogowego. Musi się zdecydować na jedną z trzech opcji. Pierwszą z nich jest przyznanie się do popełnienia wykroczenia i przyjęcie mandatu. Jeżeli w sytuacji takiej właściciel odmówi jednak przyjęcia mandatu, wówczas sprawa zostanie skierowana do sądu. Druga opcja dotyczy sytuacji, w których właściciel pojazdu powierzył go do kierowania lub używania w oznaczonym czasie innej osobie. Wówczas jest on zobowiązany do wskazania tej osoby. Trzecia opcja to odmowa wskazania przez właściciela osoby kierującej pojazdem i przyjęcie mandatu za niewskazanie lub odmawia przyjęcia mandatu.

GITD ma więc zawsze trzy możliwości w związku z nadesłanymi oświadczeniami – przesłanie mandatu, skierowanie sprawy do sądu lub wysłanie oświadczenia do osoby wskazanej przez właściciela pojazdu.

Nie wiem, kto kierował pojazdem

Przepis art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym (dalej jako „prd”) nakłada na właściciela lub posiadacza pojazdu obowiązek wskazania na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Pod pojęciem „komu” należy rozumieć wskazanie konkretnej osoby wraz z jej adresem. Niewskazanie takiej osoby stanowi wykroczenie z art. 96 § 3 Kodeksu wykroczeń. Grozi za nie kara grzywny. Naruszenie obowiązku wynikającego z art. 78 ust 4 prd może polegać na złożeniu oświadczenia o odmowie wskazania osoby, której został powierzony pojazd albo też na nieudzieleniu odpowiedzi na zadane pytanie.

Przeczytaj również:
Niewskazanie sprawcy wykroczenia. Czy to się opłaca?

Brak konsekwencji? Niekoniecznie

W przypadku otrzymania wezwania właściciel pojazdu ma bowiem obowiązek wskazać kierowcę. Zgodnie bowiem z art. 96 ustawy Kodeks wykroczeń, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, podlega karze grzywny.

Warto pamiętać, że przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym zabraniają zasłaniania tablic rejestracyjnych. Grozi za to mandat w wysokości 100 zł. Nie pomoże też tłumaczenie, że tablica jest brudna z uwagi na złe warunki pogodowe. Obowiązkiem każdego kierowcy jest utrzymywanie tablic rejestracyjnych w takim stanie, by były czytelne.