Fundacja rodzinna: budowanie dziedzictwa na przyszłość – zgłęb temat w naszych artykułach!

Przejdź do artykułu

Czy można anulować błędny przelew? Jak odzyskać wysłane pieniądze?

Spis treści
rozwiń spis treści

Co zrobić, jeżeli przelew został wysłany na niewłaściwy numer konta? Przy wpisywaniu 26-cyfrowego numeru konta łatwo się pomylić. Poza tym istnieje mnóstwo sytuacji, które rodzą potrzebę cofnięcia płatności. Ktoś może podać nam nieprawidłowy numer rachunku, albo sami możemy przypadkiem wybrać błędny numer z historii transakcji. Czasami oszustom udaje się zmanipulować ofiarę i nakłonić do dokonania przelewu. Czy można anulować przelew? Jak odzyskać pieniądze wysłane przez pomyłkę?

Czy można anulować błędny przelew składając reklamację w banku?

Reklamacja w wypadku przelewu na niewłaściwy numer konta nie ma racji bytu, ponieważ to pomyłka klienta banku. Niektóre banki biorą pod uwagę możliwość wystąpienia takiego błędu i udostępniają swoim klientom procedurę wycofania przelewu – za darmo lub za opłatą. Taka procedura rządzi się jednak swoimi prawami. Najważniejszą zasadą jest, że klient powinien zgłosić się do banku, zanim jego pieniądze trafią do sesji Elixir.

Czym jest Elixir? To system obsługujący detaliczne rozliczenia międzybankowe w Polsce. Należy do Krajowej Izby Rozliczeniowej (w dalszej treści: „KIR”). W dni robocze w systemie Elixir odbywają się trzy sesje rozliczeniowe, czyli operacje przekazania środków pomiędzy bankami.

Jak anulować przelew?

Osoba, która chce anulować przelew powinna natychmiast sprawdzić, czy jej bank oferuje opcję – anuluj przelew/cofnij przelew. W przypadku braku takiej opcji w serwisie transakcyjnym, należy kontaktować się z działem obsługi klienta banku. Czas odgrywa w całym procesie bardzo ważną rolę.

Jeśli bank przewiduje możliwość wycofania przelewu, najprawdopodobniej koniecznym będzie złożenie wniosku o zwrot przypadkowo przelanej kwoty. Wówczas konsultanci będą mogli cofnąć przelew. Ta procedura jest możliwa do wykonania, o ile przelew nie został jeszcze zaksięgowany w systemie KIR.

Harmonogram sesji w bankach ma znaczenie dla możliwości anulowania przelewu

Jak wspomniane zostało wyżej, czas odgrywa bardzo ważną rolę w kontekście możliwości cofnięcia przelewu. Poniżej przedstawiona jest procedura, która ma miejsce podczas standardowego przelewu bankowego:

  1. Przelew zostaje zlecony
  2. Bank odbiera zlecenie (sesja wychodząca)
  3. Przelew zostaje zaksięgowany w systemie KIR – Elixir
  4. Przelew trafia do banku odbiorcy (sesja przychodząca)
  5. Beneficjent odbiera przelew

Co istotne, KIR pozwolił bankom na określanie własnych godzin realizowania przelewów bankowych. To znaczy, że każdy bank może ustalać godziny sesji wychodzących i przychodzących. Może także manipulować terminami księgowania przelewów. Harmonogram sesji rozliczeniowych banku ma istotne znaczenie dla omawianego problemu.

Problem pojawia się w sytuacji, w której odbiorca błędnego przelewu ma konto w tym samym banku lub kiedy nadawca dokonał przelewu ekspresowego. W takiej sytuacji wpłata zostaje zaksięgowana na koncie odbiorcy praktycznie natychmiast i trzeba podjąć inne kroki. 

Błędny przelew – jak odzyskać pieniądze po ich zaksięgowaniu na cudzym koncie?

Wprowadzona w 2018 roku nowelizacja ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz.U.2021.0.1907 t.j.) (w dalszej treści: „Ustawa”) ułatwiła proces odzyskania błędnie przelanych pieniędzy. Przed nowelizacją odbiorcę przelewu chroniła tajemnica bankowa, przez co w praktyce utrudniało odzyskanie środków. Obecnie banki zobowiązane są do udzielania pomocy swoim klientom. Ustawodawca w art. Art. 143a Ustawy wprost wskazuje działania, jakie banki mają podjąć w celu odzyskania nieprawidłowo przelanych środków.

Według przepisów instytucje finansowe mają obowiązek poinformować odbiorcę błędnego przelewu o pomyłce oraz o konsekwencjach braku zwrotu przelanej sumy. Ta informacja musi dotrzeć do przypadkowego beneficjenta w ciągu 3 dni od momentu wykonania przelewu. Następnie bank tworzy specjalny rachunek zwrotu, na który należy odesłać przypadkowy przelew. Z tego rachunku pieniądze wracają do właściciela.

Jeśli bank nie podejmie wymaganych czynności lub nie udzieli odpowiednich informacji, będzie to stanowić przesłankę do wniesienia reklamacji. W razie braku jej uwzględnienia, można zwrócić się do Rzecznika Finansowego, który podejmie odpowiednie kroki w celu udzielenia pomocy nadawcy nieszczęsnego przelewu.

Ile czasu na zwrot pieniędzy ma odbiorca błędnego przelewu?

Według obowiązujących przepisów, odbiorca błędnego przelewu ma 30 dni na zwrot środków od dnia otrzymania wezwania do zapłaty od banku. Co jeżeli nie dopełni swojego obowiązku? W takim wypadku bank ma prawo udostępnić jego dane osobie, która wykonała przelew. Dzięki temu nadawca nieszczęsnego przelewu może skontaktować się z przypadkowym odbiorcom, a w razie potrzeby pozwać go.

Wezwanie do zwrotu błędnie przelanych środków

Przed wejściem na drogę sądową, warto wysłać odbiorcy błędnie nadanego przelewu wezwanie do zwrotu przypadkowej wpłaty. W takim wezwaniu muszą znaleźć się:

  1. dane osoby wzywającej;
  2. kwota przelewu;
  3. termin, w jakim należy odesłać pieniądze oraz
  4. numer rachunku, na który należy je zwrócić.

W przypadku braku pożądanej reakcji ze strony osoby wzywanej do zwrotu środków, pozostaje dochodzenie swoich praw przed sądem. W tym celu należy pozwać odbiorcę przelewu.

Jak odzyskać błędnie przelane pieniądze w procedurze cywilnej?

Otrzymanie przypadkowego przelewu należy traktować jako bezpodstawne wzbogacenie. W polskim Kodeksie cywilnym instytucji bezpodstawnego wzbogacenia poświęcono cały tytuł piąty księgi trzeciej. Obejmuje on artykuły od 405 do 414.

Bezpodstawne wzbogacenie jest samoistnym źródłem zobowiązania – zdarzeniem prawnym, które tworzy stosunek zobowiązaniowy. Stronami tego stosunku są wzbogacony, czyli osoba, która bezpodstawnie się wzbogaciła oraz zubożony, którego kosztem to wzbogacenie nastąpiło. Zubożony może żądać od wzbogaconego zwrotu uzyskanej przez niego korzyści majątkowej.

Należy pamiętać, że roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia ulega przedawnieniu na zasadach ogólnych. To znaczy w terminie 6 lat lub 3 lat, jeśli związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jak anulować błędny przelew lub odzyskać omyłkowo przelane pieniądze? Podsumowanie

Na zakończenie warto podsumować jakie kroki należy podjąć w przypadku wykonania niepożądanego przelewu.

  1. W przypadku przelewu internetowego najlepiej jest anulować błędny przelew w serwisie transakcyjnym banku. Jeśli bankowość internetowa nie posiada takiej opcji, należy jak najszybciej skontaktować się z bankiem. Jeżeli pieniądze nie trafiły jeszcze na konto odbiorcy, bank cofnie przelew.
  2. Jeśli przelew został już zaksięgowany na koncie odbiorcy, bank w ciągu 3 dni poinformuje o tym adresata i wezwie go do zwrotu środków. Ten będzie miał na to 30 dni. W przypadku przekroczenia tego terminu, bank udostępni nadawcy dane odbiorcy.
  3. Znając dane odbiorcy, nadawca może pozwać go, żądając zwrotu kwoty, jaką przelał. Przed wstąpieniem na drogę sądową warto jest dokonać próby polubownego rozwiązania sporu.

Odzyskanie przypadkowo wysłanych pieniędzy może być kłopotliwe. Wiele zależy od szczęścia uwarunkowanego godziną przelewu i wewnętrznymi ustaleniami banku. W bankowości elektronicznej wdrażane są blokady sprawdzające, czy nazwa odbiorcy pasuje do numeru konta. Możliwość pomyłki nadal jednak istnieje. Nie pozostaje nic innego, jak dokładnie sprawdzać dane odbiorcy, numer konta i kwotę przelewu. W tym wypadku pośpiech jest zawsze złym doradcą.

Szukasz pracy w branży prawniczej?
Sprawdź na Law.Career