Koniec ze zmianą czasu na letni i zimowy. Kiedy przestawimy zegarki po raz ostatni?

Od 1977 roku w ostatni weekend października oraz marca zmieniamy godziny w naszych zegarkach. Przy okazji każdego przesunięcia wskazówek powraca dyskusja na temat tego, czy nie należałoby z tym skończyć. Podobnie jest tym razem, tym bardziej że minęły już ponad dwa lata od głosowania w Parlamencie Europejskim w tej sprawie. Na jakim etapie znajdują się prace mające na celu ujednolicenie czasu w Unii Europejskiej?

Oficjalny komunikat Ministerstwa Rozwoju i Technologii

W marcu 2019 roku eurodeputowani opowiedzieli się za zniesieniem zmiany czasu na letni i zimowy. Do końca 2021 roku władze każdego państwa członkowskiego miały wskazać, który z czasów będzie obowiązywał w ich kraju. Wskazany termin zbliża się wielkimi krokami, a władze nie wydawały żadnych oficjalnych komunikatów w tej sprawie.

W ostatnich dniach można było przeczytać w mediach, że w Ministerstwie Rozwoju i Technologii trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy, mającym zakończyć zmiany czasu. Dnia 24 października 2021 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii odniosło się do tych informacji i wydało następujący komunikat:

"W nawiązaniu do doniesień medialnych, informujemy, że Komisja Europejska zaleca państwom członkowskim UE kontynuowanie obecnych regulacji dotyczących czasu zimowego i letniego przez najbliższe 5 lat (2022-2026). Stąd potrzeba wydania nowego rozporządzenia. Nie ma ono nic wspólnego z odchodzeniem od zmian czasu."

Koniec ze zmianą czasu? Nie w najbliższym czasie

Jak wynika z komunikatu ministerstwa, prace mające na celu zniesienie zmian czasu nie są obecnie prowadzone. Zostały one zawieszone na szczeblu europejskim jeszcze przed pandemią. Jeśli Komisja Europejska nie wznowi prac, to czas zimowy i letni będzie obowiązywał przez najbliższe 5 lat.

Wspomniany w informacji podanej przez ministerstwo komunikat Komisji Europejskiej jest wydawany co pięć lat i nie stanowi części prac nad odejściem od zmiany czasu. Komisja Europejska wydaje go regularnie i wprowadza za jego pośrednictwem wspólną dla wszystkich państw członkowskich datę i czas rozpoczęcia oraz zakończenia okresu stosowania czasu letniego.

Zmiana czasu - głosowanie w Parlamencie Europejskim

W głosowaniu w sprawie likwidacji zmiany czasu w Europie, które odbyło się 26 marca 2019 roku, oddano:

• 410 głosów „za",
• 192 głosów „przeciw",
• 51 osób wstrzymało się od głosu.

Znaczna większość europarlamentarzystów opowiedziała się za tym, aby skończyć z przestawianiem zegarków dwa razy w roku. Państwa członkowskie mogą samodzielnie zdecydować, w której strefie czasowej zostaną.

Państwa, które wybiorą czas letni, miały przestawić zegarki po raz ostatni w marcu 2021 roku. Natomiast te, które pozostaną w strefie czasu zimowego, ostatecznej zmiany miały dokonać w ostatnią niedzielę października 2021 roku.

Już wiemy, że pierwotnie założony harmonogram nie będzie miał zastosowania.

Zmiana czasu - oczekiwania obywateli

Przed głosowaniem w Parlamencie Europejskim przeprowadzono debaty oraz konsultacje społeczne. Komisja Europejska w lutym 2018 roku przeprowadziła badanie, w którym obywatele Unii Europejskiej mieli zająć stanowisko w sprawie zmian czasu. W badaniu wzięło udział 4.6 mln respondentów. Aż 84% z nich opowiedziało się za ujednoliceniem czasu.

Business Centre Club przeprowadziło w ostatnim czasie podobne badanie wśród przedsiębiorców. Ponad 88% z nich wskazało, że zmiana czasu nie ma uzasadnienia. Taki sam odsetek badanych opowiedział się za zniesieniem zmiany czasu dwa razy w roku. Przedsiębiorcy w większości (87%) wskazali również, że zmiana czasu nie przynosi firmom oszczędności w postaci zmniejszenia zużycia energii elektrycznej.

Koniec ze zmianą czasu - argumenty za zniesieniem

Za tym, aby skończyć z przestawianiem zegarków dwa razy w roku, przemawiają również wyniki badań, zgodnie z którymi zmiana czasu nie przyczynia się w znacznym stopniu do oszczędzania energii elektrycznej. Co więcej, okazuje się, że zmiana czasu ma niekorzystny wpływ na zdrowie.

Ze wspomnianego badania, przeprowadzonego przez BCC, wynika, że zmiana czasu nie jest korzystna również dla biznesu. Zmiana czasu jest szczególnie uciążliwa dla branż:

• logistycznej,
• transportowe,
• budowlanej,
• hotelarskiej,
• motoryzacyjnej,
• obróbki cieplnej oraz
• wszędzie tam, gdzie działalność gospodarcza jest prowadzona całodobowo.

Zdaniem badanych przez BCC przedsiębiorców zmiana czasu powoduje "istotne utrudnienia w działalności prowadzonej na skalę międzynarodową".

Zostanie czas letni czy zimowy?

Zgodnie z regulacjami unijnymi każde z państw ma zdecydować, jaki rodzaj czasu wybiera - letni czy może zimowy. Na ten moment nie jest wiadomym, kiedy mielibyśmy odejść od zmiany czasu dwa razy w roku, ani który z czasów (letni czy zimowy) zostałby z nami na zawsze.

Z badań przeprowadzonych na zlecenie Ministerstwa Rozwoju i Technologii wynika, że "ponad 3/4 ogółu badanych Polaków uważa, że gdybyśmy mieli odejść od zmian czasu, łącznie z innymi krajami członkowskimi UE, i pozostać przy jednym – to powinien to być czas letni".