Fundacja rodzinna: budowanie dziedzictwa na przyszłość – zgłęb temat w naszych artykułach!

Przejdź do artykułu

Fajerwerki – jak handlować pirotechniką w świetle prawa?

Spis treści
rozwiń spis treści

Wytwarzanie i sprzedaż materiałów wybuchowych może odbywać się jedynie po uzyskaniu zezwolenia – koncesji. Ustawa o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi (…) fajerwerki traktuje jednak jako materiały pirotechniczne, które ww. zezwolenia nie potrzebują. Jak więc wygląda działalność związana z handlem tego typu „zabawkami”? Prawo a handel fajerwerkami w pigułce.


Pod granat nieba trysnął nowy pęk ogni, przepruł świetlistą linją kiry lipcowej nocy i rozsypawszy się tam, hen w zenicie w skrzący mirjadem gwiazd bukiet, spadł kaskadą pomiędzy drzewa królewskiego parku…
Zanim tłum widzów ochłonął z podziwu, wydźwignęła się w przestrzeń trójbarwna „pałka Herkulesa”, oślepiająco biały promień światła mknący pionowo w górę lotem strzały a dookoła niego dwie smugi wirujące, dwa pasma przedziwne: ponsowe i barwy topazu…
A gdy już zgasła w przestworzach trójświetlna rakieta i mroki alej rozwidniały znów tylko żagwie i smolne pochodnie, nagle zgłuszył gwar dworskiej gawiedzi przeciągły świst wstrząśniętego powietrza i wśród deszczu złotych iskier wzleciała pod niebo duża, zielona bania, za nią śmignęło w przegony wydłużone wrzeciono i dopadłszy ją na podgwiezdnym szlaku, wbiło się ostrzem na wylot; olbrzymi szmaragdowo-purpurowy bąk zawahał się na chwilę, zakołysał i zatoczywszy potężny krąg, zaczął w spiralnych okrętach staczać się cicho ku ziemi…

Stefan Grabiński, Pirotechnik ze zbioru nowel Księga ognia


Fajerwerki – wymagana koncesja

Są jednak sytuacje, w którym pozwolenie, czyli koncesja przy sprzedaży materiałów pirotechnicznych widowiskowych jest jednak potrzebna. Mowa o produktach, które podczas swojego działania stwarzają wysoki stopień zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi, oraz ich mienia. Do wyjątków zaliczają się również fajerwerki wymagające wiedzy specjalistycznej od swoich użytkowników.

Zobacz również:

Czym się różni koncesja od zezwolenia?

Prawo a handel fajerwerkami – Sprzedaż „petard” nieletnim

Nie ma znaczenia posiadanie uprawnień do sprzedaży tego typu produktów dzieciom. W sytuacji, kiedy w grę wchodzi sprzedaż produktów pirotechnicznych osobom niepełnoletnim należy liczyć się z konsekwencjami prawnymi. Cytując ww. ustawę: „Kto sprzedaje wyroby pirotechniczne, wyłączone spod koncesjonowania (…), osobom niepełnoletnim podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”

Prawo a handel fajerwerkami (na zdjęciu: fajerwerki w kraju azjatyckim)

Użycie fajerwerków przez dziecko jest dozwolone. Trzeba spełnić jednak kilka warunków. W pobliżu musi znaleźć się opiekun ustawowy i nadzorować zachowanie osoby niepełnoletniej. Jeżeli wspomniany obowiązek zostanie spełniony to spokojnie można obsługiwać produkt pirotechniczny.

Fajerwerki a prawo do spokoju

Przy używaniu fajerwerków należy dochować wszelkiej staranności by uszanować prawo innych osób do ciszy i spokoju. Z tego względu używanie materiałów pirotechnicznych (fajerwerków) przez osobę prywatną w przestrzeni publicznej dozwolone jest jedynie dwa razy do roku . Są to: pierwszy dzień stycznia oraz Sylwester (31 grudnia). Wynika to z ustalonego zwyczaju, który jest zachowaniem powszechnie przyjęty m i akceptowalnym społecznie.

Zobacz również:

Kto jest odpowiedzialny za fajerwerki na imprezie?

W teorii używanie fajerwerków „na swoim podwórku” jest zawsze dozwolone. Wymaga się jedynie zgody właściciela terenu, którym de facto zazwyczaj jesteśmy sami lub nasi najbliżsi. Jednak warto przytoczyć treść art. 51 Kodeksu Wykroczeń, który generalnie określa, że takie użytkowanie może nieść ze sobą konsekwencje prawne. „Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny”. Jeżeli lokalna władza uzna to za stosowne, może zabronić publicznego korzystania z „petard”. Chodzi o określone momenty, w których istnieje zbyt duże ryzyko niebezpieczeństwa.

Prawo a handel fajerwerkami, czyli jak strzelać, żeby było „fajnie” i legalnie?

„Od 1 lipca 2015 roku produkty zgodne z zasadami bezpieczeństwa będą posiadały oznakowanie CE, aby pokazać, że spełniają wszystkie wymagania określone w przepisach.”

Podczas kupowania fajerwerków każdy z nas musi zwrócić uwagę czy mają określoną nazwę produktu i klasę bezpieczeństwa. Bardzo ważny jest też atest. W Polsce jest to norma nr PN-C-86061. Nie należy zapominać o dacie przydatności!

Prawo a handel fajerwerkami (na zdjęciu: fajerwerki w Kuwejcie)

Warto wiedzieć, że obowiązkiem dystrybutora jest umieszczenie instrukcji obsługi w języku polskim. Zadaniem konsumenta jest jej przeczytanie i stosowanie się do zaleceń. Każdy powinien również wiedzieć, że nie ma fajerwerków, które można odpalać na zamkniętej przestrzeni. Innymi słowy: nie można używać pirotechniki w innych miejscach niż otwarta przestrzeń znajdująca się w bezpiecznej odległości od innych osób.

Ważne: Fajerwerki wystrzelone z okna, tarasu czy balkonu nie są ani legalne ani bezpieczne.

Wyjątki: Flara, a także zimne ognie to jedyne fajerwerki, które mogą pozostać w ręku w momencie ich odpalenia.

Fajerwerki bez pozwolenia – pirotechnika bezpieczna dla użytkowników

Są również takie fajerwerki, którymi można handlować bez pozwolenia. Są to zazwyczaj produkty używane w teatrach i widowiskach nie stanowiące dużego zagrożenia. Przykładem mogą być wyroby używane podczas wystawiania sztuki aktorskiej. Te z oznaczeniem T1 można używać bez pozwolenia, zaś te sygnowane znaczkiem T2 już wymagają stosownych dokumentów.  W przypadku widowisk zauważyć można 4 kategorie. Pierwsza, druga i trzecia są dozwolone dla każdego. Ostatnia wymaga koncesji.

Zgodnie z ustawą są 3 klasy fajerwerków, z których każda dzieli się na max 4 kategorie:

  • F1, F2, F3 – widowiskowe wyroby pirotechniczne – (dla każdego)
  • F4 – widowiskowe wyroby pirotechniczne – (wymagane pozwolenie)
  • T1 – pirotechnika sceniczna – (dla każdego)
  • T2 – pirotechnika sceniczna – (wymagane pozwolenie)
  • P1 – pozostałe wyroby w stosunku do F1-F3 oraz T1 – (dla każdego)
  • P2 – pozostałe wyroby w stosunku do F4 oraz T2 – (wymagane pozwolenie)

Fajerwerki – rodzaje

Wszystkie efekty świetlne powstające podczas pokazów fajerwerków można podzielić na 3 rodzaje:

  • wybuchy kuliste
  • świetliki
  • eksplozje znacznikowe.

Prawo a handel fajerwerkami (na zdjęciu: fajerwerki w Kuwejcie)

W sprzedaży można jednak spotkać wiele nazw własnych utworzonych na potrzeby marketingowe. Są to, np.:

  • Chryzantemy – gęste kule o nierównej długości ramion.
  • Palmy – kilkanaście ramion o różnej długości.
  • Peonie – gęste kule o równomiernie rozkładających się ramionach.
  • Wierzby – kilkanaście ramion opadających w dół.
  • Bukiety – ramiona zebrane w bukiet z kulami na końcu.
  • Fale – kilkanaście złotych ramion podobnej długości z kolorową kulą na końcu

Prawo a handel fajerwerkami – co robić z niewybuchem?

W żadnym wypadku nie należy podnosić niewypału z ziemi. Niestety nie ma też stosownych instrukcji co w takim wypadku zrobić, żeby było bezpiecznie i sprawnie. Należy jednak pamiętać, że polska policja po otrzymaniu zgłoszenia o niewybuchu ma obowiązek przyjąć zgłoszenie. Zazwyczaj wtedy informowany jest patrol, który zabezpieczy miejsce zdarzenia. Następnie na miejscu pojawi się straż pożarna i unieszkodliwi „petardę”.

Kodeks Wykroczeń, a używanie fajerwerków

Na koniec warto przytoczyć cytat znajdujący się w Kodeksie Wykroczeń. Tekst ten bardzo dosadnie oddaje stosunek z jakim należy odnosić się do korzystania z ww. materiałów pirotechnicznych.

„Kto nieostrożnie obchodzi się z materiałami wybuchowymi, łatwo zapalnymi (…) wykracza przeciwko przepisom o wyrobie, sprzedaży, używaniu lub przewożeniu takich materiałów, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.”

Akty prawne związane z pojęciem – pirotechnika

Przed rozpoczęciem sprzedaży fajerwerków warto zapoznać się z treścią poniższych ustaw. Uchroni to nas przed konsekwencjami nieprawidłowego handlowania produktami pirotechnicznymi.

Fajerwerki – ciekawostki

Świat:

Ciekawostka nr 1 Pierwsze fajerwerki można było zobaczyć w Chinach. Około 206 r. p.n.e. w czasach dynastii Han prażono bambusy aby wywołać huk odstraszający „złe duchy”. Na tym samym terenie, w latach 420–589 naszej ery, sztuczne ognie były wykorzystywane podczas modlitw o pomyślność i szczęście.

Ciekawostka nr 2 Pierwsze znane pokazy sztucznych ogni zorganizowano na dworze cesarskim w Chinach w XII wieku. W zastosowanych wtedy racach użyto zwykłego prochu, stosowanego potem w Europie jako dymny proch strzelniczy.

Ciekawostka nr 3 W przeszłości fajerwerki stosowano również w celach bojowych. Obecnie używa się ich głównie w celach widowiskowo-rozrywkowych. Często w połączeniu z pokazami laserowymi oraz muzyką elektroniczną.

Polska:

Ciekawostka nr 4 Jedno z pierwszych pisanych świadectw puszczania fajerwerków na terenie Polski przekazał Łukasz Górnicki w swoich „Dziejach”. Zanotował w nich, że kiedy w 1566 roku urodził się Zygmunt III Waza „po górach nad Wilnem strzelby rozmaite, rac puszczania, insze puszkarskich przypraw ognie były zapalane”.

Ciekawostka nr 5 W Polsce, największe pokazy sztucznych ogni miały miejsce podczas świąt państwowych: elekcji, rocznic wielkich bitew lub dla uczczenia zwycięstw:

  • w 1683 roku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów miało miejsce szereg uroczystości fetujących zwycięską bitwę pod Wiedniem,
  • 15 września 1781 odbył się pokaz fajerwerków dla uświetnienia elekcji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego,
  • w 1918 roku, pokazem fajerwerków trwającym 3 minuty uczczono także ogłoszenie niepodległości.
Szukasz pracy w branży prawniczej?
Sprawdź na Law.Career