Na pewno przynajmniej kilka razy w życiu widziałeś(aś) nazwę marki, przy której widniał symbol R w kółku. Zaczął się on kojarzyć z pojęciem oryginalności. Gdy zapytamy przeciętnego człowieka o znaczenie R-ki, odpowie wprost - znak ten podkreśla, że towar jest najwyższej jakości i z całą pewnością nie jest podróbką. Nie jest to jednak do końca prawda. Pora przedstawić fakty i mity dotyczącego tego zagadnienia.
Oczywiście najlepiej zacząć od mitów. Wszak w naszej świadomości urosły one do miana legendarnych. Nie powiesz mi przecież, że widząc symbol R, nie myślisz, że stykasz się z czymś "lepszym".
Kruczek.pl nie ma R-ki w nazwie. Czy to znaczy, że jesteśmy podróbką? Oczywiście, że nie. Postaram się również przedstawić Ci sytuację odwrotną. Czy oszust, który produkuje buty, podszywając się pod inną markę, pomija symbol R, bo ten świadczy o oryginalności produktu? Jasne, że nie. R-ka to nie hologram i bardzo łatwo go podrobić. Jej zadaniem nie jest oznaczanie oryginalności. Przez taki punkt widzenia wiele firm, szczególnie tych sprzedających produkty, może stracić sporą ilość gotówki. Nie wiem, czy kojarzysz, ale jakiś czas temu ten problem dotknął firmę Timberland, której buty wysyłano przez sklep internetowy Zalando. Ludzie chcieli dokonywać zwrotów, przez wzgląd na brak "znaczka oryginalności" przy nazwie. Innymi słowy, buty wysyłano z logotypem Timberland, zamiast Timberland®.
Jeden z klientów postanowił wyjaśnić sytuację i napisał bezpośrednio do przedsiębiorstwa. Poniżej odpowiedź na jego zapytanie.
Hello (...),
Thanks for contacting Timberland Online Customer Care. The explanation behind why is there no (R) on the shoes is that despite they are all original Timberland shoes depending on the place they were manufactured sometimes the shoes don't have the (R) sign. There is nothing to worry about they are still original shoes but without the (R) . If you have any questions contact me back - Id be happy to help.
Best wishes
Petar
Podsumowując, R-ka nie ma żadnego związku z oryginalnością produktu.
Wielu przedsiębiorców korzysta z tego symbolu celem oznaczenia swojego przedsiębiorstwa. Ich zamiarem jest podkreślenie swoich praw autorskich. Jest to nie tylko mit, ale również czyn zagrożony karą grzywny. Dlaczego? Już odpowiadam. R w kółku to nic innego jak skrót od słowa "registered". Znaczy to, że niniejszy znak towarowy podlega ochronie zapewnianej przez Urząd Patentowy.
Innymi słowy, jedynie ci, którzy posiadają prawo ochronne zdobyte w UPRP, EUIPO lub WIPO mogą (nie muszą) używać kombinacji "Przedsiębiorstwo®". Duże i renomowane firmy takie jak Google nie potrzebują symbolu R, by każdy wiedział, że posiadają prawa ochronne na swoje znaki towarowe.
To chyba najlepsza pora, żeby wspomnieć o karnych aspektach prawnych używania "symbolu oryginalności". Najlepiej zacząć od art. 308 Prawo własności przemysłowej (dalej jako: pwp), który wskazuje że każdy, kto wprowadza do obrotu towary oznaczone znakiem towarowym z wyróżnikiem mającym wywołać mylne mniemanie, że przedmioty te korzystają z ochrony, podlega karze grzywny. Tym wyróżnikiem z pewnością jest symbol R. Tak więc przedsiębiorcy fałszywie oznaczający swoją markę mogą liczyć się z sankcjami w postaci kary pieniężnej. Nie ma znaczenia, czy takie działanie było umyślne, czy też nieumyślne. Zgodnie z art. 1 Kodeksu wykroczeń kara grzywny może wynieść nawet 5 tysięcy złotych. Nie warto, szczególnie, że oprócz tego możesz też szybko stracić zaufanie klienta. Wystarczy, że konkurencja podniesie, że oszukujesz konsumentów, wprowadzając ich w błąd.
Najlepiej skontaktować się z policją. Nie musisz się martwić o swoje dane osobowe, ponieważ możesz to zrobić anonimowo. Jeżeli dowody okażą się niepodważalne, np. symbol R można znaleźć przy logotypie firmy na stronie internetowej, banerach reklamowych lub na szyldzie, nie będziesz nawet musiał składać żadnych wyjaśnień. Jeżeli jednak nie chcesz angażować zbrojnego ramienia sprawiedliwości, zawsze możesz skorzystać z drogi cywilnej. Wystarczy pozew z powołaniem się na przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z art. 14 tegoż aktu prawnego czynem nieuczciwej konkurencji nazywamy m.in. rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji dot. przedsiębiorstwa, celem przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.
Przeczytaj: Co oznacza symbol C w kółku?
Raczej nie ma sensu się kłócić z tym, że "Przedsiębiorstwo®" stanowi pewien poziom prestiżu i konsumentom kojarzy się zazwyczaj dobrze. Korzystanie więc z R-ki w sposób nielegalny może wprowadzić w błąd i przysporzyć korzyści oszustowi lub wyrządzić szkodę prawowitemu właścicielowi, który tej korzyści nie osiąga.
Symbol - ® kojarzy się z prestiżem. Dlatego więc, gdy zarejestrujesz swój znak, postaw obok niego symbol R. Ludzie, mając wybór pomiędzy dwoma produktami, wybiorą ten, który uznają za wyższej jakości. Pamiętaj, że za taki też produkt klient będzie gotowy zapłacić więcej. Tak więc inwestycja w prawo ochronne na znak towarowy może ostatecznie zwiększyć obroty Twojego przedsiębiorstwa.
Drugim ważnym i pozytywnym akcentem jest oczywiście posiadanie własnej marki. Nie robisz tego tylko w formie lokalnej, ale również na terenie całego kraju, regionu lub świata. Jako właściciel masz prawo bronić swojego produktu lub usługi. Nikt inny nie może użyć Twojej marki, gdyby jednak ktoś spróbował, masz za sobą aparat państwa, żeby egzekwować swoje prawa. To właśnie jest trzecia korzyść. Konkurencja będzie bała się użyć Twojej nazwy lub loga, a co dopiero postawić przy nim symbol R.
Najbezpieczniej zdecydować się na oznaczenie TM, które służy podkreśleniu, że traktujesz swoją nazwę lub logo jako znak towarowy. Zwróć uwagę, że oznaczenie "Przedsiębiorstwo™" w żaden sposób nie wskazuje, że dokonałeś(aś) zgłoszenia w Urzędzie Patentowym, nie wprowadzasz więc swoich klientów w błąd.
Symbolu TM i symbolu R można używać także zamiennie.
By uzyskać (®) na klawiaturze musisz wykonać pewną kombinację klawiszy, tj. (lewy) ALT + 0174
Zrobisz to wciskając i przytrzymując lewy klawisz 'Alt' . Nie puszczaj go do czasu aż na klawiaturze numerycznej wciśniesz kolejno cyfry: 0-1-7-4. Jak to zrobisz, puść klawisz 'Alt'. Na ekranie powinieneś(aś) zobaczyć symbol R w kółku. Pamiętaj jednak, że może się zdarzyć również tak, że w danej czcionce (foncie) jaki używasz, R-ki po prostu nie będzie. W takim wypadku będziesz zmuszony(a) wybrać inną. Jest to jednak bardzo rzadkie zjawisko. Wszystkie czcionki systemowe Windows taki znak powinny posiadać.