Przepisy dotyczące e-hulajnóg i urządzeń transportu osobistego

Od 20 maja obowiązuje ustawa regulująca status prawny hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego. Przepisy te regulują m.in. warunki techniczne określone dla tych pojazdów oraz ograniczenia w poruszaniu się e-hulajnogą zależne od wieku.

Nowelizacja ustawy – Prawo o ruchu drogowym

20 maja 2021 r. weszły w życie przepisy nowelizacji ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 450 z późn. zm.) oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą przede wszystkim hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego i urządzeń wspomagających ruch. Nowelizacja przepisów była niezbędna. Do tej pory bowiem stan prawny tych urządzeń pozostawał nieuregulowany. 

Nowe przepisy dotyczące e-hulajnóg

Na potrzeby nowych przepisów w ustawie zawarto także definicje e-hulajnogi oraz urządzenia transportu osobistego. I tak, zgodnie z art. 2 pkt 47b ustawy – Prawo o ruchu drogowym hulajnoga elektryczna to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów; konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.

Z kolei definicję urządzenia transportu osobistego znajdziemy w art. 2 pkt 47c ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Jest to pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów; konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.

Obecnie, po zmianie przepisów, zabronione jest m.in.:

• kierowanie hulajnogą elektryczną po jezdni, na której dopuszczalna prędkość jest większa niż 30 km/h;
• kierowanie hulajnogą lub urządzeniem transportu osobistego przez osobę nietrzeźwą albo znajdującą się w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu;
• przewożenie hulajnogą elektryczną i urządzeniem transportu osobistego innych osób, zwierząt lub przedmiotów;
• ciągnięcie lub holowanie hulajnogą elektryczną i urządzeniem transportu osobistego innych pojazdów;
• pozostawianie hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego na chodniku w inny sposób niż równolegle do jego zewnętrznej krawędzi.

Dozwolona prędkość e-hulajnóg – maksymalnie 30km/h

Co istotne, przepisy wprowadziły zasadę, iż kierujący hulajnogą elektryczną mają obowiązek korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów – z prędkością dopuszczalną 20 km/h. Co w sytuacji, gdy brakuje drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów? Kierujący hulajnogą elektryczną będzie mógł korzystać z jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h – z prędkością dopuszczalną 20 km/h. Hulajnogą elektryczną można wyjątkowo poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych. Tylko jednak w sytuacji, gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów. Obowiązują wówczas następujące zasady:

• jazda z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego,
• zachowanie szczególnej ostrożności,
• ustępowanie pierwszeństwa pieszemu oraz nieutrudnianie ruchu pieszemu.

Do kierowania hulajnogą elektryczną przez osoby w wieku od 10 lat do 18 lat wymagane będzie posiadanie karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Dla osób, które ukończyły 18 lat, dokument taki nie będzie wymagany. Co istotne, poruszanie się hulajnogą elektryczną po drodze publicznej przez dziecko do 10 lat jest zabronione w każdej sytuacji. Także jeśli dziecko przebywa pod opieką osoby dorosłej. Dzieci w wieku do 10 lat mogą poruszać się hulajnogą elektryczną jedynie w strefie zamieszkania, pod opieką osoby dorosłej.

Pozostawianie e-hulajnogi – nie wszędzie dozwolone

Jak wspomniano wcześniej, wprowadzono także regulacje dotyczące pozostawiania hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego. Zakazuje się pozostawiania ich na chodniku w inny sposób niż równolegle do jego zewnętrznej krawędzi. E-hulajnogę można pozostawić na chodniku jedynie w przeznaczonym do tego miejscu (wyznaczonym przez zarządcę drogi). W przypadku braku takiego miejsca pozostawienie pojazdu na chodniku jest możliwe tylko wtedy, gdy:

• hulajnoga będzie ustawiona jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika, najbardziej oddalonej od jezdni,
• pojazd ustawimy równolegle do krawędzi chodnika,
• szerokość chodnika pozostawionego dla ruchu pieszych jest nie mniejsza niż 1,5 m.

Co istotne, wszystkie powyższe warunki muszą być spełnione łącznie. W przypadku niewłaściwego pozostawienia hulajnogi może ona zostać usunięta z drogi – na koszt właściciela. O usunięciu pojazdu z drogi zadecyduje policjant lub strażnik gminny (miejski).

Prowadzenie urządzeń transportu osobistego

Podobnie jak kierujący e-hulajnogami, kierujący urządzeniami transportu osobistego również powinni korzystać z drogi dla rowerów – z prędkością dopuszczalną 20 km/h. Urządzeniami tymi można wyjątkowo poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych w przypadku braku drogi dla rowerów. Z zachowaniem tych samych zasad bezpieczeństwa co w przypadku e-hulajnóg. Należy zatem pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności oraz prędkości zbliżonej do prędkości pieszego. Do kierowania urządzeniem transportu osobistego przez osoby w wieku od 10 lat do 18 lat wymagane będzie posiadanie karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Osoby, które ukończyły 18 lat, nie muszą posiadać takiego dokumentu.

Czytaj również: Zasada szczególnej ostrożności w ruchu drogowym a zasada zaufania – kodeks drogowy

Mandaty za niedostosowanie się do przepisów dotyczących e-hulajnóg

Nowelizacja ustawy – Prawo o ruchu drogowym przewiduje również kary za niedostosowanie się do przepisów. Za poruszanie się e-hulajnogą elektryczną i urządzeniami transportu osobistego chodnikiem lub drogą dla pieszych z prędkością większą niż prędkość zbliżona do prędkości pieszego lub za nieustępowanie pierwszeństwa pieszemu przewidziano kary. Ponadto za korzystanie podczas jazdy z telefonu (wymagające trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku) groził będzie mandat 200 zł. Za przewożenie innej osoby, zwierzęcia lub ładunku grozi mandat 100 zł. Z kolei za kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka – mandat od 300 do 500 zł. Naruszenie warunków zatrzymania lub postoju pojazdu na chodniku jest równoznaczne z mandatem w wysokości 100 zł. Za nieustąpienie przez kierującego pojazdem pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu przewidziano karę w wysokości 350 zł.