Rejestracja cudzoziemca w urzędzie pracy – czy jest możliwa?

Czy możliwa jest rejestracja cudzoziemca w urzędzie pracy? Prawo do korzystania ze wsparcia urzędu pracy zależy od rodzaju tytułu pobytowego, który posiada obcokrajowiec. Przysługuje mu tylko w okresie, gdy ten tytuł jest ważny. Gdy cudzoziemiec będzie miał cofniętą wizę albo utraci zezwolenie na pobyt czasowy, jednocześnie utraci status bezrobotnego albo poszukującego pracy. 

Rejestracja cudzoziemca w urzędzie pracy – pomoc PUP

Cudzoziemcy, którzy posiadają zalegalizowany pobyt, a nie mają pracy, mogą zwrócić się do powiatowego urzędu pracy o pomoc. Urząd oferuje wsparcie osobom bezrobotnym i poszukującym pracy w formie:

• usług pośrednictwa pracy – pracownik urzędu może pomóc w skorzystaniu z ofert pracy, może przedstawić też inne formy pomocy (np.: poradnictwo zawodowe, informacja zawodowa, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy, udział w szkoleniach);
• usług poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej – doradcy zawodowi pomagają osobom mającym trudności z oceną własnych możliwości zawodowych, uczą korzystania z informacji o rynku pracy, rozmowa z doradcą pomaga podjąć nowe decyzje zawodowe, z takiej pomocy skorzystają zatem np. osoby, które chcą się przekwalifikować lub podjąć działalność gospodarczą;
• pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy;
• organizacji szkoleń – istnieje możliwość skorzystania z bezpłatnych szkoleń mających na celu przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie (zmianę zawodu), poszerzanie kwalifikacji zawodowych i zdobycie nowych umiejętności poszukiwania i uzyskania zatrudnienia, w tym kursów języka polskiego dla cudzoziemców.

Przeczytaj również: Co grozi za podjęcie pracy przez bezrobotnego bez poinformowania urzędu?

Cudzoziemcy jako bezrobotni

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1409 z późn. zm.) jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy mogą zarejestrować się:

• obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej;
• obywatele państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależących do UE;
• obywatele państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi (tj. Konfederacja Szwajcarska);
• cudzoziemcy posiadający w Polsce status uchodźcy;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt stały;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji bądź w celu przeprowadzenia badań naukowych, lub z powodu posiadania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w innym państwie UE w związku z tym, że zamierzają w Polsce wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą, podjąć bądź kontynuować studia lub szkolenie zawodowe, albo wykażą inne okoliczności uzasadniające pobyt w Polsce;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany;
• cudzoziemcy korzystający w Polsce z ochrony czasowej;
• cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej w Polsce;
• cudzoziemcy, którzy posiadają w Polsce zgodę na pobyt czasowy i pracę w celu wykonywania pracy bądź w celu pełnienia funkcji w zarządzie osoby prawnej, pod warunkiem, że nie posiadają w niej żadnych udziałów lub akcji, pod warunkiem, że bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotni byli zatrudnieni w Polsce nieprzerwanie przez okres co najmniej 6 miesięcy;
• cudzoziemcy posiadający wizę wydaną w celu wykonywania pracy w Polsce, pod warunkiem, że bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotni byli zatrudnieni w Polsce nieprzerwanie przez okres co najmniej 6 miesięcy;
• cudzoziemcy towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako członkowie rodziny obywatelom Unii Europejskiej, pozostałych państw EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej;
• cudzoziemcy – członkowie rodzin obywateli polskich, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce albo po złożeniu wniosku o udzielenie pozwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE przebywają w Polsce na podstawie umieszczonego w paszporcie stempla, który potwierdza złożenie wniosku w terminie i nie zawiera braków formalnych, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku posiadali zezwolenie na pobyt czasowy,

którzy spełniają warunki uznania za osobę bezrobotną.

Obcokrajowcy, którzy nie spełnią warunków koniecznych do rejestracji jako bezrobotne, mogą zarejestrować się natomiast jako osoby poszukujące pracy. Uzyskują wówczas dostęp do usług takich jak m.in. pośrednictwo pracy czy poradnictwo zawodowe.

Przeczytaj również: Kim jest bezrobotny? Jakie rodzaje bezrobocia wyróżniamy?

Umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym

Dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym zapewniają koordynację systemów zabezpieczenia społecznego obowiązujących w Polsce i drugim umawiającym się państwie. Umowy te poprawiają sytuację świadczeniobiorców w zakresie możliwości nabywania prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego. Gwarantują bowiem ochronę ubezpieczeniową wszystkim osobom objętym zakresem podmiotowym danej umowy. Dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym powodują, że podejmowanie przez polskich obywateli pracy w państwach związanych z Polską taką umową zawsze pozytywnie skutkuje w zakresie nabywania prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego. Zawierane przez Polskę dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym oparte są na międzynarodowych standardach w zakresie zawierania tego typu umów. Mowa tutaj o podstawowych zasadach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, czyli zasadach:

• równego traktowania,
• stosowania jednego ustawodawstwa,
• sumowania okresów ubezpieczenia,
• zachowania praw nabytych (eksportu świadczeń).

Warto podkreślić, że zakres przedmiotowy umów jest zróżnicowany. Zazwyczaj obejmuje on jednak:

• świadczenia emerytalne,
• świadczenia z tytułu niezdolności do pracy (renty inwalidzkie),
• świadczenia z tytułu śmierci żywiciela rodziny (renty rodzinne),
• świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia chorobowe (zasiłki chorobowe),
• także świadczenia zdrowotne, zasiłki rodzinne, zasiłki z tytułu bezrobocia (jeżeli obie strony wyrażą taką wolę).

Przeczytaj również: Komu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych? Jak uzyskać zasiłek dla bezrobotnych?