Fundacja rodzinna: budowanie dziedzictwa na przyszłość – zgłęb temat w naszych artykułach!

Przejdź do artykułu

Powtórka przed egzaminem – ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Spis treści
rozwiń spis treści

Egzamin wstępny coraz bliżej, a my nie zwalniamy i nadal przygotowujemy dla Was artykuły powtórkowe. Dziś ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Ubezpieczenie chorobowe, czyli świadczenia pieniężne w razie choroby lub macierzyństwa, obejmuje:

Świadczenia pieniężne w razie choroby lub macierzyństwa – zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy przysługuje:

  • po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeśli ubezpieczony podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu,
  • po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeśli ubezpieczony posiada dobrowolne ubezpieczenie.

Zasiłek ten przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Ponadto niemożność wykonywania pracy może wynikać także z powodu:

  • choroby zakaźnej,
  • przebywania w stacjonarnym zakładzie leczenia odwykowego w celu leczenia alkoholizmu,
  • przebywania w szpitalu w celu leczenia uzależnienia od środków odurzających lub substancji psychotropowych,
  • poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów.

Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby, jednakże nie dłużej niż przez 182 dni, a jeśli niezdolność do pracy spowodowana jest ciążą lub gruźlicą – przez 270 dni.

Wysokość miesięcznego zasiłku chorobowego to 80% podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast za okres pobytu w szpitalu przysługuje 70% podstawy wymiaru zasiłku. Zasiłek w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku przysługuje w przypadku, gdy niezdolność do pracy albo niemożność wykonywania pracy:

  • przypada w okresie ciąży,
  • wynika z niezbędnych badań przewidzianych dla kandydatów na dawców,
  • powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Zasiłek chorobowy nie przysługuje natomiast za okres niezdolności do pracy, w którym ubezpieczony:

  • zachowuje prawo do wynagrodzenia,
  • przebywa na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym,
  • jest tymczasowo aresztowany albo odbywa karę pozbawienia wolności.

Nie przysługuje również w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy w okresie od dnia śmierci pracodawcy do dnia wygaśnięcia umowy o pracę albo rozwiązania umowy o pracę.

Ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia w sytuacji, gdy wykonywał w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub gdy wykorzystał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Świadczenia pieniężne w razie choroby lub macierzyństwa – świadczenie rehabilitacyjne

Jeśli ubezpieczony korzystał z zasiłku chorobowego i po jego zakończeniu nadal nie jest zdolny do pracy, ale dalsze leczenie bądź rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy, przysługuje mu świadczenie rehabilitacyjne.

Świadczenie to przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej niż przez 12 miesięcy. Orzeka o nim lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego wynosi 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych 3 miesięcy i 75% podstawy za pozostały okres. Natomiast jeśli świadczenie rehabilitacyjne przypada w okresie ciąży, jego wysokość wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Świadczenia pieniężne w razie choroby lub macierzyństwa – zasiłek wyrównawczy

Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, wykonującemu pracę:

  • w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej,
  • u pracodawcy na wyodrębnionym stanowisku pracy, dostosowanym do potrzeb adaptacji, przyuczenia do określonej pracy,

jeśli jego miesięczne wynagrodzenie osiągane podczas rehabilitacji jest niższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

O potrzebie przeprowadzenia rehabilitacji zawodowej orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wysokość zasiłku stanowi różnicę między przeciętnym wynagrodzeniem miesięcznym a miesięcznym wynagrodzeniem osiągniętym za pracę w warunkach rehabilitacji zawodowej.

Przeczytaj również: Prawo do zasiłku wyrównawczego

Świadczenia pieniężne w razie choroby lub macierzyństwa – zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo urlopu wychowawczego:

  • urodziła dziecko,
  • przyjęła na wychowanie dziecko do 7. roku życia i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia,
  • przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (za wyjątkiem zawodowej rodziny zastępczej) dziecko do 7. roku życia albo do 10. roku życia, gdy wobec dziecka odroczono obowiązek szkolny.

Zasiłek macierzyński przysługuje ponadto w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości bądź likwidacji pracodawcy, z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego wynosi 100% postawy wymiaru zasiłku.

Świadczenia pieniężne w razie choroby lub macierzyństwa – zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

  • dzieckiem do ukończenia 8 lat (w razie nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, szkoły, choroby niani, porodu bądź choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka itp.);
  • chorym dzieckiem do lat 14;
  • chorym dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  • innym chorym członkiem rodziny, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

Przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej niż przez:

  • 60 dni w roku, jeżeli opieka sprawowana jest nad dziećmi;
  • 30 dni w roku, jeżeli opieka sprawowana jest nad dziećmi posiadającymi m.in. orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  • 14 dni w roku, jeśli opieka sprawowana jest nad innym członkiem rodziny.

Wysokość zasiłku opiekuńczego stanowi 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Egzamin z 2018 roku

Zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu, zasiłek chorobowy:

A. nie przysługuje za cały okres tej niezdolności, niezależnie od czasu jej trwania,

B. nie przysługuje za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności,

C. nie przysługuje za okres pierwszych 7 dni tej niezdolności.

Odpowiedź: B (art. 16 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczonemu)

Egzamin z 2019 roku

Zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez:

A. 9 miesięcy,

B. 12 miesięcy,

C. 18 miesięcy.

Odpowiedź: B (art. 18 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczonemu)

Egzamin z 2020 roku

Zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje, między innymi:

A. ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 5-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,

B. posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 120 dni od dnia ukończenia kadencji,

C. jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

Odpowiedź: C (art. art. 4 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa)

Zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu za:

A. okres pierwszych 14 dni niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została nadużyciem alkoholu przez tego ubezpieczonego,

B. okres pierwszych 14 dni niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku nieumyślnego przestępstwa popełnionego przez tego ubezpieczonego,

C. cały okres niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego.

Odpowiedź: C (art. 15 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Szukasz pracy w branży prawniczej?
Sprawdź na Law.Career