Uzyskanie dochodu za granicą powoduje powstanie obowiązku podatkowego zarówno w państwie, w którym dochód ten uzyskano (państwo źródła), jak również w państwie siedziby czy też zamieszkania osoby, która dany dochód uzyskała. Prowadzi to do powstania problemu podwójnego opodatkowania w stosunkach międzynarodowych. Aby uniknąć sytuacji, w których dany dochód mógłby być podwójnie opodatkowany, państwa zawierają bilateralne umowy regulujące kwestie unikania podwójnego opodatkowania.
Zasadniczo konstrukcja każdej z zawartych umów jest bardzo podobna. Schemat każdej umowy wygląda następująco:
Postanowienia każdej umowy mają pierwszeństwo przed przepisami wewnętrznego prawa podatkowego. Zgodnie z art. 91 ust. 2 Konstytucji umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.
Przepisy każdej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w kontekście dochodów lub zysków posługują się pojęciem „mogą być opodatkowane”. Zwrot ten nie oznacza, że podatnikowi przysługuje wybór, w którym państwie będzie chciał być opodatkowany. Przysługuje mu natomiast prawo administracji podatkowej do opodatkowania dochodów. To, czy państwo skorzysta z uprawnienia do opodatkowania dochodów, wynikać powinno z przepisów wewnętrznych danego państwa. Jeżeli np. umowa przyznaje państwu źródła prawo opodatkowania dochodu, to dochód taki może być opodatkowany. Jeżeli ustawodawstwo wewnętrzne nakłada podatek na taki rodzaj dochodu.
W przypadku niektórych rodzajów dochodów mogą one być opodatkowane zarówno w państwie siedziby (miejsca zamieszkania) podatnika, jak również w państwie uzyskania danego dochodu (państwie źródła). Dotyczy to m.in. zysków przedsiębiorstwa, o ile w drugim państwie istnieje zakład, niektórych dochodów z pracy, dochodów pasywnych z dywidend, odsetek czy też należności licencyjnych. Podwójnemu opodatkowaniu tego dochodu zapobiega się poprzez zastosowanie właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania wskazanej zazwyczaj w art. 24 każdej umowy.
Jest to zdecydowania korzystniejsza metoda unikania podwójnego opodatkowania. Polega ona na uwzględnieniu zagranicznego dochodu tylko w celu określenia stopy procentowej opodatkowania dochodu. Metoda ta do tej pory miała zastosowanie do większości dochodów określonych w umowie. Zgodnie z tą metodą podatek określa się w następujący sposób:
Metoda ta polega na odjęciu od obliczonego podatku kwoty równej podatkowi zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Metodę tą stosuje się w zakresie dochodów pasywnych określonych zazwyczaj w art. 10-12 (dywidendy, odsetki oraz należności licencyjne). Metoda ta ma również zastosowanie do dochodów z pracy uzyskiwanych przez polskiego rezydenta podatkowego m.in. w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii czy Irlandii. Co ważne, metoda ta ma również zastosowanie, jeżeli Polska nie zawarła z danym państwem umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.