Nowelizacją z dnia 7 kwietnia 2017 roku ustawodawca wprowadził do kodeksu postępowania administracyjnego nową instytucję – milczącego załatwienia sprawy. Wprowadzenie takiego rozwiązania ma w znacznym stopniu przyśpieszyć i uprościć postępowanie przed organem administracji oraz zapobiegać jego bezczynności.
Milczenie oznacza zgodę
Milczące załatwienie sprawy polega na wprowadzeniu przez ustawodawcę fikcji pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy, w sposób który w całości uwzględni żądanie strony, w przypadku gdy organ nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w określonym terminie. Co do zasady termin ten wynosi miesiąc. Co ważne, zastosowanie powyższej instytucji jest możliwe tylko w przypadku, gdy przepis szczególny tak stanowi.
Przykładem takiego unormowania jest art. 25j Ustawy Prawo bankowe. Stanowi on, że: Podmiot składający zawiadomienie może zrealizować zamiar objęty zawiadomieniem, jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego nie doręczy decyzji w przedmiocie sprzeciwu w terminie 60 dni roboczych o którym mowa w art. 25i ust. 1(…). Powyższy przepis stanowi przykład milczącej zgody tj. uwzględnienia w całości żądania strony. Dzieje się tak, jeśli nie zostanie wniesiony sprzeciw w wyżej przewidzianym terminie. Innym sposobem załatwienia sprawy milcząco jest – milczące zakończenie postępowania. W tym przypadku, gdy w terminie przewidzianym dla załatwienia danej sprawy, liczonym od dnia doręczenia organowi żądania, organ administracji nie wyda postanowienia kończącego postępowanie bądź decyzji, powstaje domniemanie wydania pozytywnej decyzji w sprawie, która uwzględnia w całości żądanie strony.
Kiedy następuje milczące załatwienie sprawy?
Sprawę uznaję się za załatwioną milcząco w dniu następującym po dniu, w którym upływa termin przewidziany do wydania decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie albo wniesienia sprzeciwu (tak stanowi art. 122c §1 KPA). Od tego momentu następują wszystkie skutki charakterystyczne dla uwzględnienia żądania strony w całości. Istotnym aspektem, z formalnego punktu widzenia, jest swego rodzaju potwierdzenie, że dana sprawa została załatwiona milcząco. Dlatego też ustawodawca narzucił obowiązek na organ administracji. Polega on na zamieszczeniu w aktach sprawy adnotacji, że sprawa została załatwiona milcząco. Ponadto strona może zwrócić się do organu administracji z wnioskiem o wydanie zaświadczenia potwierdzającego zakończenie postępowania w powyższy sposób. Takie zaświadczenie zawiera:
- Oznaczenie organu administracji publicznej oraz strony postępowania;
- Datę wydania zaświadczenia;
- Wskazanie podstawy prawnej;
- Treść rozstrzygnięcia;
- Datę w której doszło do milczącego załatwienia sprawy;
- Pouczenie o możliwości wniesienia zażalenia;
- Podpis wskazujący imię i nazwisko oraz stanowisko piastowane przez pracownika organu administracji, uprawnionego do wydania zaświadczenia; w przypadku wydania zaświadczenia w formie dokumentu elektronicznego – podpis elektroniczny.
Weryfikacja prawidłowości zastosowania instytucji milczącego załatwienia sprawy
Milczące załatwienie sprawy zyskuje przymiot decyzji ostatecznej po upływie czternastu dni od terminu załatwienia sprawy. Należy podkreślić, że postępowanie administracyjne w przedmiocie milczącego załatwienia sprawy jest postępowaniem jednoinstancyjnym. Powyższe nie stoi jednak na przeszkodzie inicjowaniu przez strony weryfikacji sprawy zakończonej w powyższy sposób, poprzez instytucje trybu nadzwyczajnego określone w art.145-163 KPA.
