Przesłanki do wytoczenia powództwa stwierdzającego wyłączenie od dziedziczenia małżonka zostały wymienione w art. 940 KC. Zgodnie z przepisem małżonek może być uznany za niegodnego dziedziczenia, jeśli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione.
Wyłączenie małżonka od dziedziczenia ma na celu uregulowanie sytuacji, w której formalnie istniejące małżeństwo nie będzie wywoływało skutków na gruncie prawa spadkowego w związku ze śmiercią spadkodawcy w trakcie wszczętego postępowania rozwodowego lub o separację. W sytuacji rozwodu lub separacji, ustawodawca wskazuje że małżonek, który doprowadził do rozpadu wspólnego pożycia nie powinien dziedziczyć. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądowego (art. 940 § 2 KC) i dotyczy wyłącznie dziedziczenia ustawowego.
Właściwość Sądu
Pozew kierowany jest do Sądu właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. W zależności od wartości przedmiotu sporu będzie to Sąd Rejonowy (gdy nie przekracza 75 tys. zł) bądź Sąd Okręgowy ( wartość przedmiotu sporu ponad 75 tys. zł)
Legitymacja
Legitymacja czynną do wytoczenia powództwa przysługuje spadkobiercom, którzy dziedziczą w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy. Mogą to być m.in. zstępni, rodzice, rodzeństwo i ich zstępni. Spadkobiercy ci mogą wystąpić z roszczeniem indywidualnie lub wspólnie. Legitymację do wszczęcia postępowania z art. 940 KC ma także prokurator na podstawie art. 7 i 55 KPC
Termin
Termin na wytoczenie powództwa wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o otwarciu spadku, nie więcej jednak niż jeden rok od otwarcia spadku.
Konspekt
Komparycja
W pozwie wskazuje się Sąd, do którego kierowane jest pismo. Należy zaznaczyć rodzaj pisma- w tej sytuacji pozew o wyłączenie dziedziczenia. Dodatkowo wymieniamy wszystkie strony postępowania z imienia, nazwiska, adres zamieszkania, przy powodzie oznaczamy numer PESEL lub NIP. Należy podać wartość przedmiotu sporu, którą stanowi suma dochodzonych przez powoda roszczeń.
Petitum pozwu
W tej części umieszczamy treść żądań związanych z wytoczeniem powództwa oraz inne wnioski np. dowodowe.
Uzasadnienie
W uzasadnieniu wskazujemy podstawy prawne oraz faktyczne dochodzonego roszczenia wraz z przytoczeniem dowodów na poparcie swoich twierdzeń.
Na końcu pozwu należy go podpisać oraz wymienić wszystkie załączniki.
