Od przyszłego roku podmioty powiązane nie uwzględnią w kosztach całości wydatków na usługi niematerialne

Nie od dziś wiadomo, że transakcje zawierane w ramach grup kapitałowych, przykuwają szczególną uwagę organów podatkowych. Przede wszystkim transakcje dotyczące usług niematerialnych mogą stanowić szerokie pole do nadużyć w ramach transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Usługi niematerialne, m.in. usługi doradcze, zarządzania i kontroli, charakteryzują się brakiem faktycznej możliwości powiązania ich ceny z „produktem”, który w zamian za tę cenę jest otrzymywany. Oznacza to w uproszczeniu tyle, że poniesionemu w ujęciu podatkowym kosztowi, nie zawsze towarzyszy faktycznie wykonana usługa na rzecz podmiotu powiązanego.

Usługi niematerialne – czyli jakie?

Obecnie nie obowiązuje żaden limit ujęcia w kosztach uzyskania przychodów usług niematerialnych. Gwoli wyjaśnienia – do usług tych zaliczamy np. usługi doradcze, zarządzania, kontrolingu czy prawnicze. Podmioty powiązane, w ramach wzajemnych transakcji, mają obowiązek stosowania zasad rynkowych pod rygorem ewentualnego doszacowania wartości takich transakcji przez organy podatkowe (art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – ustawa o CIT). Dodatkowo na podstawie art. 9a ustawy o CIT w przypadku przekroczenia pewnej rocznej wartości transakcji, podmioty powiązane zobowiązane są do sporządzania dla takich transakcji dokumentacji podatkowych cen transferowych. Mowa o dokumencie uzasadniającym rynkowość transakcji.

Nowy limit

Od przyszłego roku zmienią się zasady rozliczenia kosztów usług niematerialnych w ramach grup kapitałowych. Wprowadzone zostanie ograniczenie możliwych do zaliczenia w roku podatkowym kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to wydatków na usługi niematerialne, ponoszonych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych – do wysokości 5% EBITDA. Mowa o zysku operacyjnym jednostki przed potrąceniem odsetek, podatków i amortyzacji. Powyższy limit znajdzie zastosowanie do kosztów usług, których suma przekracza w roku podatkowym kwotę 3.000.000 złotych.

Na nowych zasadach

Jak zatem widać, podmiot nabywający usługi doradcze od przedsiębiorstwa powiązanego, będzie zmuszony do pewnych czynności. Po pierwsze istotne jest sporządzenie dla tej transakcji dokumentacji podatkowej. Nastąpi to przy przekroczeniu określonych progów. Po wtóre, podmiot taki przestrzegać będzie musiał limitu możliwych do zaliczenia w kosztach uzyskania przychodów, wydatków na usługi doradcze od podmiotu powiązanego. Jeżeli dany podmiot poniesie w roku wydatki na usługi doradcze od podmiotu powiązanego w wysokości 4 mln zł, to będzie mógł bez żadnych ograniczeń uwzględnić jako koszt uzyskania przychodu 3 mln zł. Powyżej tej kwoty, koszty usług niematerialnych będą mogły być uwzględnione jedynie do wysokości 5% EBITDA.

Nowy limit, nowe utrudnienie?

Na marginesie wskazać należy, że początkowo ustawodawca limitem, o którym mowa w artykule, objąć planował wszystkich podatników. Ostatecznie limit ten ma dotyczyć jedynie podmiotów powiązanych. Stało się tak w wyniku licznych głosów krytyki środowiska przedsiębiorców. Nie zmienia to jednak faktu, że limit ten stanowić będzie na pewno dodatkowe utrudnienie w funkcjonowaniu w Polsce grup kapitałowych.