Fundacja rodzinna: budowanie dziedzictwa na przyszłość – zgłęb temat w naszych artykułach!

Przejdź do artykułu

Opodatkowanie premii pracowniczej

Spis treści
rozwiń spis treści

Pracownik – oprócz zasadniczego wynagrodzenia za pracę – może również otrzymać różnego rodzaju dodatkowe świadczenia. Należą do nich nagrody, ekwiwalenty i premie. Te ostatnie świadczenia podzielić można na premie regulaminowe oraz uznaniowe. Jak więc wygląda kwestia opodatkowania premii pracowniczej? Czy stanowi ona podstawę wymiaru składek ZUS?

Premia na płaszczyźnie prawa pracy

W przepisach prawa pracy pojawia się pojęcie premii regulaminowej oraz premii uznaniowej. W zasadzie jedynym przepisem Kodeksu pracy, regulującym kwestie dotyczące przyznawania premii, jest art. 105 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości przyczyniają się szczególnie do wykonywania zadań zakładu, mogą być przyznawane nagrody i wyróżnienia.

Premia regulaminowa jest dodatkowym zmiennym co do wartości świadczeniem pracodawcy na rzecz pracownika związanym z osiągnięciem określonych z góry przez pracodawcę wyników pracy. Będzie to np. określona wartość obrotów, ustalona liczba sprzedanych produktów. W przypadku premii uznaniowej nie występują żadne obiektywne mierniki warunkujące jej przyznanie. Jej udzielenie zależy zatem od subiektywnych aspektów jakości pracy pracownika. Różnica pomiędzy premią regulaminową a premią uznaniową sprowadza się do roszczeniowego charakteru tego pierwszego świadczenia. Pracownik może dochodzić zapłaty premii regulaminowej na drodze sądowej.

Opodatkowanie premii pracowniczej – premia jako przychód ze stosunku pracy

Aby odpowiedzieć na pytanie: czy premie stanowią przychód pracownika podlegający opodatkowaniu, wskazać należy treść art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT). Zgodnie z tym przepisem za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty. Nie ma znaczenia źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności są to: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Art. 12 ustawy o PIT w bardzo szeroki sposób definiuje pojęcie przychodu ze stosunku pracy. Użyty w tym artykule zapis „w szczególności” oznacza, że wymienione tutaj kategorie przychodów osiąganych ze stosunku pracy stanowią katalog otwarty. Zostały zatem podane jedynie przykładowo.

Na płaszczyźnie podatkowej zarówno premia regulaminowa, jak i premia uznaniowa stanowią przychód pracownika ze stosunku pracy. Podlega on doliczeniu do innych przychodów z tego źródła. Pracodawca od wypłaconej premii jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Opodatkowanie premii pracowniczej – koszty uzyskania przychodu pracodawcy

Zgodnie z art. 22 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątek stanowią koszty wymienione w art. 23 ustawy o PIT. Art. 23 ustawy o PIT wskazuje, jakie wydatki nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. Nie wymienia jednak premii pracowniczej jako wyłączonej z kosztów uzyskania przychodów pracodawcy. Premie i nagrody mogą zostać uwzględnione jako koszt uzyskania przychodu dopiero po ich przyznaniu i naliczeniu.

Składki ZUS

Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 18 grudnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe zarówno premia regulaminowa, jak i premia uznaniowa podlega oskładkowaniu. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej „składkami”, stanowi bowiem przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (§ 1 rozporządzenia).

Szukasz pracy w branży prawniczej?
Sprawdź na Law.Career