Komitet ONZ pyta o ubezwłasnowolnienie

Komitet Praw Osób z Niepełnosprawnościami ONZ skierował do Polski listę ponad 50 pytań odnośnie praw osób niepełnosprawnych. Między innymi zainteresował się zniesieniem instytucji ubezwłasnowolnienia.

Pytania Komitetu związane są między innymi z tym, że jesienią ma się on zająć sprawozdaniem polskiego rządu co do wdrożenia ratyfikowanej w 2012 roku Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. Komitet, po przeanalizowaniu sprawozdania, będzie miał między innymi możliwość wydania rekomendacji dla Polski. Lista zagadnień jest jednym z elementów tej procedury.

Pytanie o ubezwłasnowolnienie

Jednym z pytań zadanych przez Komitet jest to dotyczące instytucji ubezwłasnowolnienia. Komitet chciałby uzyskać informację, czy zostały już podjęte prace legislacyjne mające na celu pełne przywrócenie zdolności prawnej osobom z niepełnosprawnościami. A ponadto, czy zakazano interwencji państwa oraz członków rodzin tych osób w celu ubezwłasnowolnienia niepełnosprawnych.

Niepełnosprawny może być małżonkiem i rodzicem

Komitet poruszył również kwestię podjęcia działań zmierzających do uchylenia przepisów zakazujących osobom niepełnosprawnym prawa do zawarcia małżeństwa i posiadania dzieci. Wskazał tutaj przede wszystkim na osoby z niepełnosprawnościami psychologicznymi i intelektualnymi.

Inne pytanie Komitetu dotyczyło liczby osób przebywających w domach opieki wbrew swojej woli lub bez wyrażenia na to zgody. Oraz czy podejmowane są jakieś działania mające na celu integrację takich osób z ich najbliższymi: rodzinami, przyjaciółmi, społecznościami.

Inne pytania nie mniej ważne

Pozostałe pytania Komitetu są równie ważne i istotne z punktu widzenia osób niepełnosprawnych. Instytucja zapytała między innymi, czy uchylono już przepisy zezwalające na interwencję medyczną przy braku świadomej zgody osoby z niepełnosprawnością psychospołeczną.

Poruszono też kwestię "mowy nienawiści" wobec niepełnosprawnych i karalności tego typu czynów. Komitet ONZ zapytała również o to, czy podjęto jakiekolwiek działania zmierzające do zakazania dyskryminacji osób niepełnosprawnych przez podmioty prywatne i publiczne.

Uwadze Komitetu nie uszły również kwestie związane z prawem pracy. Część pytań dotyczyła kwestii związanych z problematyką zatrudniania niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Komitet zainteresował się też likwidowaniem barier w dostępie do budynków oraz karaniem za nieuwzględnianie tych wymogów.

Część kwestii poruszonych przez ONZ pokrywa się z uwagami zgłoszonymi przez Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara. Powiela się między innymi kwestia ubezwłasnowolnienia.

W lutym br. Ministerstwo Sprawiedliwości odpowiadające na wystąpienie RPO dotyczące tej kwestii podkreśliło, że „widzi potrzebę zmian w instytucji ubezwłasnowolnienia”. Przyznało zarazem, że z uwagi na „inne priorytetowe projekty i zadania” w resorcie nie toczą się prace legislacyjne w tym zakresie.