Co wniesie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym? Andrzej Duda, Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej podpisał nowelizację. Od teraz m. in. każdy sędzia SN i NSA, który przeszedł w stan spoczynku przez wzgląd na osiągnięcie wieku 65 lat może wrócić do pełnienia urzędu.
Zgodnie z tokiem procedowania 21 listopada 2018 roku posłowie uchwalili nowelizację, którą Senat przyjął 23 listopada. Prezydent wraz z otrzymaniem dokumentu miał 21 dni na podpisanie i dokonał tego w najpóźniejszym możliwym terminie - 17 grudnia 2018 roku.
Ustawa o Sądzie Najwyższym dotyczy przepisów, które weszły w życie w kwietniu 2018 roku. Zgodnie z ówczesnymi zapisami każdy Sędzia SN lub Sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego miał wyznaczony czas na przejście w stan spoczynku. Tym momentem było osiągnięcie wieku 65 lat. Nowelizacja niweluje ten zapis i pozwala każdemu sędziemu powrót na stanowisko. Zgodnie z nowym zapisem służbę na stanowisku sędziego SN albo sędziego NSA uważa się za nieprzerwaną.
Każdy z sędziów, który w ciągu 7 dni od wejścia w życie aktu prawnego nie złoży stosownego oświadczenia woli, że chce wrócić pozostanie w stanie spoczynku. Dokumenty te należy składać Prezydentowi Rzeczpospolitej Polskiej za pośrednictwem Krajowej Rady Sądownictwa.
Sędziowie dostaną dodatkowe 5 lat. Innymi słowy. Wrócą ustalenia sprzed kwietnia 2018 roku. Sędzia SN i Sędzia NSA będzie mógł przejść w stan spoczynku w wieku 70 lat. Jeżeli złoży on stosowny wniosek może również skorzystać z prawa przejścia na sędziowską emeryturę w wieku 65 lat. Sprawa kobiet ma się trochę inaczej. Mają one prawo przepracować do 70 roku życia, jednakże mogą też skorzystać z prawa przejścia w stan spoczynku w wieku 60 lat. Jeżeli sędzia przepracuje nie mniej niż 9 lat ma przywilej przejścia w stan spoczynku w wieku 60 lat bez względu na płeć.
Wszelkie opisywane zmiany dotyczą jednakże tych sędziów, którzy zostali automatycznie pozbawieni stanowiska przez wzgląd na osiągnięty wiek. W każdym innym przypadku, czyli każdy nowy Sędzia SN i Sędzia NSA obejmujący stanowisko po nowelizacji będzie przechodził w stan spoczynku w wieku 65 lat.
W tym wypadku także jest możliwość dalszego orzekania. Jednakże nie jest to tak łatwe jak w przypadku przywróconych na stanowisko sędziów. Każdy zainteresowany może złożyć oświadczenie woli o chęci kontynuacji pracy. Sędzia musi jednak pamiętać by termin przekazania dokumentu był oddany w odpowiednim terminie. Nie później niż 6 miesięcy i nie wcześniej niż 12 miesięcy przed ukończeniem 65 roku życia. Oprócz tego Prezydent RP musi wyrazić zgodę. Bez tego nie ma możliwości pozostania na stanowisku jako Sędzia SN lub NSA.
I Prezes Sądu Najwyższego - Małgorzata Gersdorf powraca na swoje stanowisko. Zgodnie z zapisem nowelizacji jej kadencję uważa się za nieprzerwaną. Taki sam zapis dotyczy dwóch Prezesów Izb Sądu Najwyższego - Stanisława Zabłockiego i Józefa Iwulskiego.
Każdy sędzia SN i sędzia NSA, który oświadczeniem woli wyrazi chęć powrotu na dawne stanowisko musi zwrócić świadczenia. Chodzi o wynagrodzenie związane z przejściem w stan spoczynku. Innymi słowy. Sędzia chcący ponownie objąć stanowisko musi pożegnać się z odprawą, którą dostał na pożegnanie.
Każdy sędzia, który zdecydował się pozostać w stanie spoczynku otrzyma dożywotnie uposażenie. Wysokości wynagrodzenia będzie wynosić tyle ile sędzia pobierał na ostatnim zajmowanym stanowisku. Sędziowie (kobiety w wieku 60 lat i mężczyźni w wieku 65 lat) dostaną uposażenie na tych samych warunkach jeżeli otrzymają dalszą zgodę na orzekanie ale złożą oświadczenie woli o przejście w stan spoczynku.
Zmiany w wyborze prezesów Sądu Najwyższego. Prezes Izby Dyscyplinarnej i Prezes Izby Kontroli Nadzwyczajnej zostaną wybrani z kandydatów przedstawionych Prezydentowi RP na Zgromadzeniu Izb. Innymi słowy. Na nowych zasadach nie jest konieczne by zasięgnąć opinii I Prezesa Sądu Najwyższego.