Czym jest danina solidarnościowa?
Celem wprowadzenia daniny solidarnościowej jest pobór daniny od osób najbogatszych. Środki te wesprzeć mają Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Kogo obowiązuje zatem danina solidarnościowa i jaka jest jej wysokość?
Danina solidarnościowa
Danina solidarnościowa jest świadczeniem uregulowanym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej również jako „ustawa o PIT”). Przepisy art. 30h-30i tej ustawy mają zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2019 r. Zgodnie z art. 30h § 1 ustawy o PIT osoby fizyczne są obowiązane do zapłaty daniny solidarnościowej w wysokości 4% podstawy obliczenia tej daniny. Deklarację o wysokości daniny solidarnościowej należy złożyć do urzędu skarbowego, w którym rozliczany jest podatek dochodowy. Będzie to zatem urząd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. Musi to nastąpić w terminie do 30 kwietnia danego roku kalendarzowego.
Przeczytaj również:
Poradnik podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT)
Kogo obowiązuje danina solidarnościowa?
Jak wspomniano powyżej, do zapłaty daniny solidarnościowej zobowiązane są osoby fizyczne zarabiające więcej niż 1 000 000 zł. Kwota podatku do uiszczenia równa jest kwocie zapłaty 4% podstawy obliczenia tej daniny. Zobowiązanymi do zapłaty są nie tylko obywatele Polski. Muszą to bowiem zrobić także cudzoziemcy osiągający w Polsce przychody z określonych źródeł. Co istotne, danina solidarnościowa stanowi obciążenie publicznoprawne niezależne od podatku dochodowego. Dlatego też osoby fizyczne nie są zwolnione z zapłaty podatku dochodowego według zasad przewidzianych dla osób fizycznych. Dotyczy to również osób prowadzących działalność gospodarczą, tj. opodatkowanych według skali podatkowej lub metody liniowej.
Od jakich dochodów pobierana jest danina?
Nie wszystkie przychody/dochody, które osiągane są przez osoby fizyczne, liczą są do podstawy wyliczenia daniny solidarnościowej. Wyłączone są m.in. dochody z dywidend, ze zbycia nieruchomości czy z nieujawnionych źródeł. Ustawodawca wykluczył z obowiązku uiszczania daniny solidarnościowej również osoby osiągające przychody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym (np. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) oraz dochody osób fizycznych podlegających ustawie o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.
Jakie dochody wlicza się zatem do podstawy opodatkowania?
- opodatkowane według skali podatkowej, czyli przede wszystkim dochody z tytułu wykonywanej umowy o pracę, działalności gospodarczej, przyznanych świadczeń takich jak emerytura czy renta, a także wynagrodzenia z umów zlecenia i o dzieło;
- z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, z odpłatnego zbycia udziałów i akcji oraz z tytułu objęcia udziałów i akcji za aport;
- z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskane w razie wyboru stawki liniowej w wysokości 19%;
- dochody zagranicznej spółki kontrolowanej.
Przy ustalaniu wysokości podstawy obliczenia daniny solidarnościowej nie bierze się pod uwagę dochodów osiągniętych za granicą, które są wolne od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych, o których mowa w art. 27 ust. 8 ustawy o PIT. Jest to tzw. metoda wyłączenia.
Jak obliczyć podstawę opodatkowania?
Podstawę obliczenia daniny solidarnościowej stanowi kwota nadwyżki ponad 1 000 000 zł sumy dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9 i 9a, art. 30b, 30c oraz 30f ustawy o PIT (są to dochody wskazane wyżej) po ich pomniejszeniu o odliczone od dochodów kwoty składek na ubezpieczenie społeczne (w tym zagranicznych), kwoty uwzględnione w podstawie opodatkowania podatnika dywidendy otrzymanej od zagranicznej jednostki kontrolowanej oraz kwoty dochodu z odpłatnego zbycia przez podatnika udziału w zagranicznej jednostce kontrolowanej, w części uwzględnionej w jego podstawie opodatkowania.
Samo przekroczenie dochodu w wysokości 1 000 000 zł nie oznacza jednak automatycznie, że osoba fizyczna będzie zobligowana do uiszczenia daniny solidarnościowej. Podstawa obliczenia daniny solidarnościowej uwzględnia określone odliczenia od dochodu. Nie są one tożsame z odliczeniami przysługującymi podatnikowi w zeznaniu rocznym.
Nieterminowe uiszczenie daniny solidarnościowej skutkować będzie koniecznością uiszczenia odsetek zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, a nawet wszczęciem postępowania egzekucyjnego.