Jak sprzedać samochód?

Sprzedaż auta jest z pewnością dużym wydarzeniem. Rozstajemy się z rzeczą, która służyła nam często przez wiele lat. Zazwyczaj jednak, zanim to nastąpi, musimy uzbroić się w cierpliwość. Wykonanie zdjęć, wstawienie oferty sprzedaży na jeden z portali internetowych, a potem niekończące się telefony oraz wizyty zaciekawionych, potencjalnych klientów. Istnieje także bardziej klasyczne rozwiązanie, czyli wstawienie auta do komisu. Bez względu jednak na to, w jaki sposób zdecydujemy się znaleźć kupca, musimy pamiętać o kilku wymogach formalnych, jakie wiążą się ze sprzedażą auta. Ale to nie wszystko. Część obowiązków leży bowiem także po stronie kupującego. Jak więc sprzedać samochód?

Jak sprzedać samochód – o co zadbać przed sprzedażą auta?

Własność samochodu

Gdy zaczynamy myśleć o sprzedaży auta, naszym pierwszym krokiem powinno być zrobienie porządku w dokumentach. Powinniśmy szczególnie zwrócić uwagę na to, kto jest właścicielem auta. Jeżeli bowiem nie jesteśmy jedynym właścicielem samochodu, musimy się przygotować na dodatkowe trudności. W takim przypadku potrzebujemy zgody wszystkich współwłaścicieli na dokonanie sprzedaży. Co więcej, podpisy każdego z nich będą musiały się znaleźć na umowie. A co, jeśli jeden ze współwłaścicieli zmarł, a postępowanie spadkowe jeszcze się nie zakończyło? W takim przypadku niestety będziemy musieli poczekać do czasu, aż zostaną wyłonieni nowi współwłaściciele spośród spadkobierców.

Zastaw

Kolejną ważną informacją będzie to, czy samochód jest obciążony zastawem. Jeżeli będzie istniał, to obowiązkiem sprzedającego jest poinformowanie o takim stanie rzeczy kupującego. Gdy nie wykonamy zobowiązania, którego zabezpieczeniem jest zastaw, nasz wierzyciel będzie mógł zaspokoić się z przedmiotu zastawu. W tym przypadku będzie to sprzedawane przez nas auto.

Przegląd techniczny

Każde auto, z małym wyjątkami w postaci tych zabytkowych, musi przez to przejść. Mowa oczywiście o przeglądzie technicznym. Co, jeśli straci on ważność? Zgodnie z prawem taki samochód jest wtedy uznawany za niesprawny, a poruszanie się nim może nas słono kosztować. W razie kontroli grozi nam mandat w wysokości 500 zł, a nasz dowód rejestracyjny zostanie zabrany. W związku z tym jedyny sposób na przetransportowanie takiego auta to użycie lawety. Co więcej, nasz potencjalny kupiec nie będzie mógł odbyć jazdy próbnej na drodze publicznej. Zabranie zakupu do domu będzie wiązało się natomiast z dodatkowym wydatkiem w postaci lawety.

Ubezpieczenie

Każdy kierowca wie, że auto musi posiadać ubezpieczenie OC. Nawet za jeden dzień przerwy między umowami można narazić się na karę. Warto więc sprawdzić, czy auto, które od dłuższego czasu zajmuje nasz garaż, spełnia ten obowiązek. Na jakie kary za brak ubezpieczenia można się narazić? To zależy od paru czynników.

Istotne będą:

• rodzaj pojazdu,
• liczba dni bez ważnego OC ,
• minimalna płaca brutto w danym roku.

Kierowca, który nie wypełnił swojego obowiązku, będzie więc musiał liczyć się z karą od 170 do nawet 7800 zł. Najwyższą cenę przyjdzie nam zapłacić, gdy nasze auto jest nieubezpieczone ponad 14 dni. Wtedy nie ma znaczenia, czy jest to kilka miesięcy, czy pół roku – cena będzie taka sama. Jak widać, zwlekanie z załatwieniem sprawy ubezpieczenia po prostu się nie opłaca.

No dobrze, ale jak to wszystko ma się do sprzedaży? W końcu nie ma zakazu zbywania aut, które nie mają ważnego ubezpieczenia. To prawda, ale dużo ciężej jest takie auto sprzedać – nabywca musi posiadać ubezpieczenie już od pierwszego dnia po zawarciu umowy. Dodatkowo może się to wiązać dla nas z dużymi problemami, nawet po dokonaniu sprzedaży. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może bowiem dojść do tego, że nastąpiła przerwa w ubezpieczeniu. W takim wypadku nałożona zostanie na nas kara nawet po tym, jak sprzedamy samochód.

Przeczytaj również:
Ubezpieczenie samochodu

Jak sprzedać samochód firmowy?

Możemy też się spotkać z taką sytuacją, że auto jest własnością firmy. Co w takim wypadku powinniśmy zrobić, jeśli chcemy je zbyć?

Firmowy samochód jest niczym innym jak składnikiem majątku danego przedsiębiorstwa. Mówiąc inaczej, należy do środków trwałych. Należy o tym pamiętać, przygotowując się do jego zbycia, ponieważ zysk ze sprzedaży należy traktować jako przychód z działalności. Co więcej, często konieczne będzie zapłacenie podatku VAT.

Sprzedaż samochodu firmowego – zapłata podatku dochodowego

Jak zostało to już wspomniane wcześniej, co do zasady sprzedaż samochodu firmowego będzie traktowana jako przychód z działalności. Jednak nie w każdym przypadku. Taki wyjątek to sytuacja, w której auto poprzez odpowiednie oświadczenie zostanie wyprowadzone z majtku firmy oraz przekazane na cele prywatne. Na sprzedaż trzeba jednak poczekać aż 6 lat od daty wycofania samochodu z działalności, aby zaistniał obowiązek zapłacenia podatku.

Sprzedaż samochodu firmowego – zapłata podatku VAT

Opodatkowanie transakcji podatkiem VAT jest obowiązkiem każdego czynnego podatnika VAT, który zdecyduje się sprzedać środek trwały w postaci samochodu firmowego. Transakcja będzie w tym przypadku objęta stawką VAT – 23%. Bez znaczenia przy tym będzie fakt przysługiwania (częściowego albo całościowego) czy też nieprzysługiwania możliwości odliczenia VAT podczas nabycia auta.

Kiedy sprzedaż samochodu firmowego będzie zwolniona z podatku VAT?

Sprzedaż samochodu firmowego może jednak być zwolniona z podatku VAT. Aby tak się stało, jednocześnie muszą wystąpić dwie przesłanki z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy – podatek od towarów i usług (Dz.U.2020.106 t.j. z dnia 2020.01.23):

Dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Po pierwsze – my, jako przedsiębiorcy, nie mieliśmy prawa do odliczenia podatku naliczonego. A po drugie – samochód był wykorzystywany jedynie na cele czynności zwolnionych od podatku VAT.

Sprzedaż samochodu nie będzie opodatkowana podatkiem VAT także wtedy, jeśli przed sprzedażą zostanie on przeniesiony do majątku prywatnego. Będzie to możliwe jedynie wtedy, gdy nie mieliśmy prawa odliczenia podatku VAT przy nabyciu tego auta. Jeżeli warunek ten nie zostanie spełniony, będziemy musieli naliczyć podatek VAT podczas sprzedaży.

Jak sprzedać samochód – umowa kupna sprzedaży samochodu

Sprzedając auto, musimy pamiętać o tym, aby sporządzić umowę. Co prawda nic nie stoi na przeszkodzie, aby zawrzeć ją ustnie. Umowa sporządzona na piśmie będzie jednak dowodem tego, że transakcja miała miejsce. Jest ona także potwierdzeniem, że własność auta została przeniesiona na osobę, która kupiła auto. Uchroni to obie strony także przed wieloma problemami w urzędach czy przed ubezpieczycielem. Dodatkowo warto pamiętać, że powinniśmy sporządzić ją w kilku egzemplarzach – dla każdej ze stron.

Elementy umowy sprzedaży samochodu

Jakie elementy powinna zawierać umowa sprzedaży samochodu? Oto najważniejsze z nich:

1. Data i miejsce podpisania umowy – element ten umieszczamy w prawym rogu strony, dzięki temu będziemy wiedzieć, jakie przepisy obowiązywały podczas sprzedaży samochodu oraz kiedy się ta sprzedaż odbyła.
2. Dane stron – prawidłowe wskazanie stron jest niezwykle ważne, by móc określić, kto jest sprzedającym, a kto jest nabywcą samochodu. Koniecznie należy więc wpisać imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, zameldowania, serie i numery dowodów osobistych. By umowa była ważna, należy także wpisać dane wszystkich współwłaścicieli.
3. Informacje o sprzedawanym pojeździe – precyzyjnie powinniśmy także wskazać przedmiot naszej umowy. Oznacza to, że będziemy musieli podać odpowiednie dane auta. Będą to: rok produkcji, kolor auta, marka auta, model, numer nadwozia, numer rejestracyjny, przebieg, numer i pojemność silnika, cena – powinna zostać wskazana zarówno w postaci liczby, jak i słownie.
4. Oświadczenie kupującego o zapoznaniu się ze stanem technicznym auta – oświadczenie to ma na celu ochronę sprzedającego. Kupujący, który kupił pojazd z wadą ukrytą, może żądać jej naprawienia od sprzedawcy. Może on także zażądać obniżenia ceny albo odstąpić od umowy.
5. Informacja na temat tego, która strona poniesie koszty umowy oraz wskazanie strony, która uiści podatek od czynności cywilnoprawnych.
6. Lista dokumentów, które sprzedawca przekazuje kupującemu.
7. Podpisy obu stron – element ten znajduje się co do zasady na końcu umowy. Podpisany dokument uznawany jest za nasze oświadczenie woli. W związku z tym powinniśmy dokładnie zapoznać się z treścią umowy, zanim złożymy na niej swój podpis.

Jak sprzedać samochód – czym się różni zadatek od zaliczki?

Często sprzedawcy wymagają przed zakupem wpłaty zadatku albo zaliczki. Ma to na celu zabezpieczenie ich na wypadek, gdyby potencjalny klient jednak się rozmyślił. Czym więc różni się zadatek od zaliczki? Jakie konsekwencje dla obu stron się z nimi wiążą?

Zadatek

Jeśli kupujący wpłacił zadatek, a nie wykonał umowy, czyli wycofał się z zakupu auta, to sprzedający ma prawo zatrzymać wpłaconą wartość. Zadatek jest jednak także zabezpieczeniem dla kupującego – w przypadku gdy to sprzedawca wycofa się ze zbycia auta, kupującemu przysługuje dwukrotność wpłaconej przez niego kwoty. Jeżeli natomiast obie strony zgodzą się co do tego, że do transakcji nie dojdzie, to sprzedający zobowiązany jest do zwrotu całej kwoty zadatku kupującemu.

Zaliczka

Należy ją traktować jako świadczenie pieniężne na poczet ceny samochodu. Kupujący wpłacając zaliczkę, płaci więc sprzedającemu część ceny auta. W każdym przypadku oraz bez względu na to, z jakiego powodu nie dojdzie do transakcji, zaliczka zwracana jest kupującemu. W związku z tym jeśli auta nie uda się sprzedać – sprzedawca nie może zatrzymać zaliczki.

Jak widać różnice są zasadnicze. Jeśli więc kupujący ma zamiar zapłacić pewną kwotę przed samą transakcją, to powinniśmy pamiętać, żeby określić w umowie, czym ona jest – zaliczką czy zadatkiem.

Jak sprzedać samochód – co powinien zrobić sprzedający po zbyciu pojazdu?

Udało się, podpisaliśmy umowę, a nabywca zapłacił umówioną cenę. Jednak to nie koniec formalności. Należy bowiem złożyć zawiadomienie o sprzedaży pojazdu w Wydziale Komunikacji odpowiednim dla miejsca rejestracji samochodu. Odpowiedni druk z łatwością można znaleźć w internecie. Co istotne, powinni podpisać się pod nim wszyscy współwłaściciele auta. Na dokonanie tego mamy 30 dni – nie warto jednak czekać aż tyle. W przypadku gdy nowy właściciel auta dostanie mandat lub spowoduje wypadek, może udawać, że auto nie należy do niego. Dlatego warto zrobić to jak najszybciej.

Kolejnym krokiem będzie powiadomienie o fakcie sprzedaży ubezpieczyciela. Jeżeli tego nie zrobimy w ciągu 14 od zbycia auta, możemy narazić się na poważne konsekwencje. Ubezpieczyciel może bowiem zażądać zapłaty kolejnej składki OC. Jakie wymogi formalne powinno spełniać takie zawiadomienie? Przede wszystkim powinno zawierać dane stron umowy sprzedaży auta – czyli imiona, nazwiska, adresy zameldowania oraz numery PESEL. Dodatkowo powinniśmy dołączyć kopię samej umowy sprzedaży.

Co należy zrobić po zakupie samochodu?

Po wielu dniach poszukiwania znaleźliśmy wymarzony samochód. Auto jest sprawne, dogadaliśmy się ze sprzedającym co do ceny, podpisaliśmy umowę oraz zapłaciliśmy. Co dalej? Zabieramy auto do domu, to oczywiste, ale pozostają jeszcze formalności.

Zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych

Podatek od czynności cywilnoprawnych może uiścić zarówno sprzedający, jak i kupujący auto. Wszystko zależy od tego, jak strony się umówią. W większości przypadków to jednak na kupującym będzie leżał ten obowiązek. Mamy na to 14 dni od zakupu auta. Warto jednak zająć się tym jak najszybciej, w przypadku gdyby konieczne były dodatkowe formalności. Aby to zrobić, wystarczy wypełnić formularz PCC-3 (deklaracja od czynności cywilnoprawnych) w swoim urzędzie skarbowym. Wysokość podatku wyniesie 2% ceny rynkowej auta.

Przegląd techniczny

Przed zakupem auta powinniśmy sprawdzić, czy ma ono ważny przegląd techniczny. Jeśli jednak z jakichś powodów tego nie zrobiliśmy, powinniśmy jak najszybciej przejrzeć dowód rejestracyjny. Jeżeli okaże się, że auto nie ma ważnego przeglądu, to może wiązać się to z pewnymi problemami. Przede wszystkim takie auto jest niesprawne – informacje dotyczące konsekwencji poruszania się takim pojazdem znajdziesz wyżej. Od miejsca zakupu do naszego domu powinniśmy więc przetransportować je lawetą. To nie wszystko, bo takiego samochodu bez ważnego przeglądu nie zarejestrujemy.

Brak ważnego przeglądu technicznego to nie jedyna sytuacja, w której możemy narazić się na mandat. Obowiązkowe wyposażenie auta w Polsce zawiera dwa elementy:

• gaśnicę z homologacją – minimum 1 kg, typ ABC,
• trójkąt ostrzegawczy ze znakiem homologacji.

Jeżeli w aucie znajduje się gaśnica, warto sprawdzić jej datę ważności. Jeśli okaże się, że jest przeterminowana, powinniśmy zakupić nową. Warto jednak mieć dodatkowe wyposażenie, takie jak koło zapasowe, apteczkę oraz kamizelkę odblaskową. Należy bowiem być przygotowanym na różne sytuacje, które mogą wystąpić na drodze.

Jak zarejestrować auto w Wydziale Komunikacji?

Jeżeli mamy ważny przegląd techniczny, możemy przejść do następnego kroku. Jest nim rejestracja samochodu w Wydziale Komunikacji. Na dokonanie tego mamy 30 dni. Miejsce rejestracji będzie zależało od tego, gdzie mieszkamy. Jeśli jest to Warszawa lub inne duże miasto – będzie to urząd dzielnicy. Jeśli mieszkamy w mieście na prawach powiatu – urząd miasta. Natomiast w każdym innym przypadku będzie to odpowiednie starostwo powiatowe. W dobie koronawirusa warto jednak zastanowić się nad tym, czy nie zrobić tego online. Taka możliwość istnieje, a wszelkie szczegóły można znaleźć na stronie właściwego urzędu.

Rejestracja auta wiąże się jednak z opłatą. Obecnie, czyli na dzień 24 października 2020 roku, składają się na nią:

• opłata ewidencyjna – 2 zł,
• znaki legalizacyjne – 12,50 zł,
• pozwolenie czasowe (ważne 30 dni) – 13,50 zł,
• nalepka kontrolna – 18,50 zł,
• dowód rejestracyjny – 54 zł,
• tablice rejestracyjne – 80 zł.

W sumie za rejestrację naszego pojazdu będziemy musieli zatem zapłacić 180,50 zł.

Jakie dokumenty są potrzebne podczas rejestracji samochodu?

• wniosek o rejestrację pojazdu – dostępny jest w urzędzie oraz w internecie,
• dowód tożsamości,
• karta pojazdu – jeśli taką otrzymaliśmy,
• dowód rejestracyjny samochodu,
• dowód własności pojazdu – będzie nim umowa sprzedaży auta, którą podpisaliśmy ze sprzedawcą,
• potwierdzenie wniesienia opłat.

Wykupienie obowiązkowego ubezpieczenia OC

Kupując nowe auto, mamy dwie możliwości – znaleźć nowego ubezpieczyciela lub korzystać z usług poprzedniego do czasu wygaśnięcia polisy. Warto pamiętać, że ubezpieczyciel może zażądać rekalkulacji składek, w wyniku czego będziemy musieli zapłacić o wiele więcej od poprzedniego właściciela. Koniecznie też należy sprawdzić, czy ubezpieczenie, które wykupił poprzedni właściciel, nie odnawia się automatycznie. W takim przypadku nawet jeśli znaleźlibyśmy nowego ubezpieczyciela, to musielibyśmy dodatkowo uiszczać składkę na rzecz poprzedniego.