Obowiązek określenia daty wypłaty dywidendy w spółce z o. o.

Zgodnie z art. 193 § 1 ksh uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Z kolei stosownie do treści art. 193 § 4 ksh dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale wspólników.

Jeżeli uchwała wspólników takiego dnia nie określa, dywidenda jest wypłacana w dniu określonym przez zarząd. W chwili podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy wspólnicy nabywają roszczenie o jej wypłatę. Roszczenie to staje się jednak, co do zasady, wymagalne dopiero po nadejściu terminu określonego w uchwale wspólników lub uchwale zarządu. W tym znaczeniu o wymagalności roszczenia o wypłatę dywidendy decyduje zarząd.

Nieokreślenie daty wypłaty dywidendy

W wypadku nieokreślenia w uchwale wspólników daty wypłaty dywidendy zarząd spółki ma obowiązek podjąć uchwałę określającą termin wypłaty. Zachowanie zarządu powinno być na tej płaszczyźnie oceniane przez pryzmat art. 354 § 1 kc w zw. z art. 2 ksh. Zgodnie z tym przepisem dłużnik powinien zatem wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego. Jeżeli natomiast zaistnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Mając na względzie, że w zakresie wypłaty dywidendy spółka jest w relacji do wspólników dłużnikiem, zarząd – jako organ spółki – powinien podjąć stosowną uchwałę, kierując się kryteriami określonymi w art. 354 § 1 kc. Tym samym zarząd ma autonomię co do określenia terminu wypłaty dywidendy. Nie jest on jednak uprawniony do zaniechania podjęcia takiej uchwały. Trwałe zaniechanie podjęcia uchwały przez zarząd usprawiedliwia odpowiednie (art. 2 ksh) odwołanie się do konstrukcji zobowiązań bezterminowych.

Uniemożliwienie wypłaty dywidendy przez zarząd

Zarząd nie może uniemożliwiać wypłaty dywidendy poprzez niepodejmowanie uchwały określającej datę wypłaty dywidendy. W konsekwencji, gdy zarząd nie podejmie uchwały o dniu wypłaty dywidendy, należy stosować art. 455 kc w zw. z art. 2 ksh.  W takim ujęciu, przy braku uchwały zarządu określającej dzień wypłaty dywidendy, roszczenie o zapłatę dywidendy staje się zatem wymagalne zgodnie z art. 455 kc, niezwłocznie po wezwaniu spółki do spełnienia tego świadczenia.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 marca 2014 r., VI ACa 1211/13