Nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Skrócony czas oczekiwania na przyznanie alimentów, skuteczna ochrona dzieci przed przemocą oraz ułatwienie w egzekwowaniu prawa do kontaktów z rodzicami – to podstawy najnowszej reformy przyjętej dnia 26 lutego przez Radę Ministrów. Mowa tu o nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Podczas wtorkowego przemówienia Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro wykazał, iż w ostatnich latach ściągalność alimentów do państwowego Funduszu Alimentacyjnego wzrosła aż o 164 proc.

– Obowiązkiem rodziców, niezależnie od trudnych relacji, które czasami występują między nimi, jest troska o własne dzieci. Nie może być tak, aby ewentualny konflikt małżeński czy między partnerami odbywał się kosztem niewinnych, często malutkich dzieci. Nie może być tak, że dzieci są krzywdzone, bo dorośli nie potrafią się porozumieć – mogliśmy usłyszeć podczas przemówienia.

Alimenty natychmiastowe

Kolejnym krokiem mającym na celu usprawnienie działania prawa rodzinnego w tym aspekcie jest reforma, dzięki której przyznanie tzw. alimentów natychmiastowych na rzecz dziecka ma się odbywać w przeciągu kilkunastu dni. Do tej pory sprawy alimentacyjne ciągnęły się miesiącami. Miało to negatywny wpływ na psychikę dziecka oraz na jego kontakt z obojgiem rodziców. Często wiązało się to również z drastycznym pogorszeniem standardów życia dziecka i sprawującego opiekę rodzica.

Instrumentami, które mają urzeczywistnić powyższe postanowienia są:

• możliwość składania pozwu o alimenty przez internet na przygotowanym wcześniej, gotowym formularzu,
• sam formularz  jest prosty i nie wywołuje żadnych trudności przy wypełnianiu, co ma wyeliminować koszty związane z adwokatem,
• jedynym dowodem w sprawie ma być odpis aktu urodzenia dziecka.

Nowelizacja KRiO – ujednolicenie zasad

Kolejnym ulepszeniem jest określanie co roku kwoty przeliczeniowej (zależnej m.in. od minimalnego wynagrodzenia i współczynnika dzietności). Pozwoli to na jednakowe ustalenie świadczenia w zależności od warunków. Dzisiaj jest to: 500 zł na jedno dziecko, 900 zł na dwoje dzieci, 1200 zł na troje.

Warto zaznaczyć, iż uzyskanie alimentów natychmiastowych nie blokuje drogi dochodzenia o alimenty w wyższej kwocie.

Ustanie obowiązku świadczenia alimentów na dziecko wyznacza ukończenie przez dziecko 25. roku życia. W wyjątkowych sytuacjach uprawniony może ubiegać się o przedłużenie tego okresu.

Równe prawa

Doświadczenie mówi, iż podczas spraw o alimenty relacje pomiędzy rodzicami są zazwyczaj złe. Często dochodzi do konfliktów. Zdarza się, że jeden z rodziców ogranicza do minimum kontakty dziecka z drugim rodzicem. Aby ograniczyć to zjawisko, zostały podjęte pewne kroki. Projekt zakłada, iż wobec osoby, która utrudnia kontakt z dzieckiem rodzicowi, któremu te kontakty zostały orzeczone przez sąd, może przyznać kuratora sądowego lub tzw. asystenta rodziny.

Wydaje się, że rozwiązania te zaczerpnięte zostały z surowych unormowań, jakie obowiązują w krajach zachodnich. W Niemczech, Francji i Belgii za ograniczenie kontaktu z dzieckiem rodzicowi przez drugiego rodzica grożą wysokie kary pieniężne, a nawet pozbawienie wolności.

Przeciwdziałanie przemocy

Nie trzeba daleko szukać, aby usłyszeć/przeczytać o przemocy domowej dotyczącej dzieci. Proponowane zmiany mają usprawnić działania, których celem jest przeciwdziałanie przemocy, jak i błyskawiczna reakcja na zgłaszane przypadki.

Sądy rodzinne będą miały obowiązek zawiadamiania prokuratury o prowadzonych przez siebie sprawach wszczętych z urzędu dotyczących ograniczenia władzy rodzicielskiej w związku z przemocą.

Ochrona małżeństwa

Rząd wystosował również pomysł, aby przed wszczęciem sprawy dotyczącej rozwodów lub separacji małżeństwo miało możliwość spotkania na neutralnym gruncie. Nowym pomysłem jest wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego. Ten punkt reformy tyczy się tylko małżeństw posiadających dzieci. Ma on na celu umożliwienie rodzicom spotkania i bezkonfliktowego rozwiązania spraw dotyczących m.in. opieki nad dzieckiem.

Podczas takiego postępowania główną rolę będą odgrywać mediatorzy. Pomogą oni parom dojść do porozumienia, mając na względzie dobro dzieci.

Zapowiadana reforma kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może znacząco polepszyć sytuację najbezbronniejszych z nas, czyli dzieci. Wszystkie ogłoszone podczas przemówienia punkty odznaczają się dbałością o troskę i bezpieczeństwo najmłodszych, co jest bez wątpienia miarą cywilizowanego państwa.