Spółka komandytowa podatnikiem CIT
W ostatnich latach spółka komandytowa stała się najbardziej popularną formą prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Spółki komandytowe, w których komplementariuszem z minimalnym prawem do udziału w zysku była spółka z o.o., stanowiły popularne narzędzie optymalizacji obciążeń podatkowych. Od nowego roku jednak spółka komandytowa stanie się podatnikiem CIT. W konsekwencji zniweluje to niestety dotychczas osiągane korzyści podatkowe.
Jak to było do tej pory?
Spółka komandytowa jest spółką osobową, w której co najmniej jeden wspólnik odpowiada za jej zobowiązanie bez ograniczeń (komplementariusz). Odpowiedzialność pozostałych wspólników jest ograniczona do wysokości wkładów (komandytariusze). Będąc spółką osobową, spółka komandytowa do tej pory nie była podatnikiem podatku dochodowego. Opodatkowaniu podlegali bowiem poszczególni wspólnicy.
Ograniczenie odpowiedzialności majątkowej spółki komandytowej następowało poprzez wykorzystanie w ramach jej konstrukcji innej spółki – spółki z o.o., która zostawała komplementariuszem w spółce komandytowej (spółka z o.o. sp. k.). Komandytariuszami zostawały natomiast osoby fizyczne, które miały partycypować w dochodach z działalności.
Zoptymalizowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego następowało poprzez odpowiednie rozłożenie podziału zysku pomiędzy komandytariuszy a komplementariuszy. I tak, w przypadku ustalenia udziału w zysku komplementariusza (spółki z o.o.) w wysokości 1%, a komandytariuszy (osób fizycznych) w wysokości 99%, można było uzyskać wymierne korzyści na płaszczyźnie prawa podatkowego.
Przeczytaj również:
Spółka komandytowa
Spółka komandytowa podatnikiem CIT – jak to będzie wyglądało od 2021 r.
28 października 2020 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą m.in. podatek CIT dla spółek komandytowych. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. Spółki komandytowe będą mogły jednak wybrać, czy zostaną objęte podatkiem CIT od 1 stycznia, czy od 1 maja 2021 r.
Obowiązkiem wszystkich spółek komandytowych będzie zamknięcie ksiąg rachunkowych do dnia 31 grudnia 2020 r. Dlatego też zmiany obejmą wszystkie spółki komandytowe. Niezależnie od tego, czy ich aktualny rok obrotowy odpowiada rokowi kalendarzowemu.
Dochody uzyskiwane za pośrednictwem (z udziału) spółki komandytowej będą w praktyce podlegały podwójnemu opodatkowaniu. Na poziomie spółki i przy każdej wypłacie zysków do wspólników, czyli tak jak udziały w zyskach spółek kapitałowych.
Spółka komandytowa może postanowić, że przepisy nowelizujące stosuje się do tej spółki oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w tej spółce począwszy od dnia 1 maja 2021 r. W takim przypadku spółka komandytowa uzyskuje status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych dopiero z dniem 1 maja 2021 r.
Spółka komandytowa – po uzyskaniu statusu podatnika CIT – będzie kontynuować wycenę wartości podatkowej składników majątkowych. W szczególności w zakresie dotyczącym wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przyjętej metody amortyzacji, stawek oraz okresu amortyzacji, a także wysokości odpisów amortyzacyjnych uprzednio dokonanych od tych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
I POZIOM OPODATKOWANIA
Spółka komandytowa będzie płaciła podatek od uzyskanych dochodów na takich samych zasadach, jakie występowały dotychczas w spółce z o.o., akcyjnej oraz komandytowo-akcyjnej. Zatem według stawki podstawowej – 19% lub stawki 9% (w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł).
II POZIOM OPODATKOWANIA
Dochody komplementariusza
Zysk wypłacany komplementariuszowi będzie opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19%. Osiągane przez wspólników przychody ze spółki komandytowej nie będą już traktowane jako przychody z działalności gospodarczej. Będą to bowiem przychody z kapitałów pieniężnych (z udziałów w zyskach osób prawnych). Dlatego nie będzie miało tu zastosowania również opodatkowanie progresywną albo liniową stawką PIT oraz danina solidarnościowa.
Komplementariusz będzie mógł jednak pomniejszyć zryczałtowany podatek dochodowy od „dywidendy” o część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową (według udziału w zysku spółki komandytowej). Z perspektywy komplementariusza jego dochody ze spółki komandytowej w praktyce nadal będą podlegały jednokrotnemu opodatkowaniu. O ile jednak podatek zapłacony na I poziomie opodatkowania będzie równy lub wyższy niż podatek na II poziomie opodatkowania. Zastosowanie będą tu miały przepisy art. 22 ust. 1a-1e ustawy o CIT. W przypadku natomiast osób fizycznych: art. 30a ust. 6a-6e ustawy o PIT. Zatem komplementariusz będzie mógł odliczać od podatku dochodowego z udziału w zyskach spółki komandytowej kwotę podatku zapłaconego przez spółkę, proporcjonalnie obciążającą zysk komplementariusza z udziału w tej spółce.
Dochody komandytariusza
Zysk wypłacany komandytariuszowi, podobnie jak zysk komplementariusza, będzie podlegał opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym według stawki 19%. Komandytariusz nie będzie mógł zastosować mechanizmu odliczenia podatku dochodowego zapłaconego przez spółkę komandytową. Zyski uzyskiwane za pośrednictwem spółki komandytowej przez komandytariusza będą więc faktycznie podlegały podwójnemu opodatkowaniu.
Komandytariusz spółki komandytowej będzie mógł skorzystać z nowego zwolnienia podatkowego.
Zgodnie z przepisami nowelizującymi zwolnieniu podlegać będzie 50% uzyskanych przez komandytariusza przychodów. Nie więcej jednak niż wartość 60.000 zł przychodów rocznie (dla każdej spółki odrębnie, jeżeli jest komandytariuszem w kilku spółkach jednocześnie, mających siedzibę lub zarząd na terytorium RP). Zwolnienie to nie będzie miało jednak zastosowania w przypadkach, kiedy istniejące między komplementariuszami spółki komandytowej powiązania lub sposób kierowania spółką wskazywałyby na optymalizacyjny cel założenia takiej spółki. Zwolnienie dotyczy zatem tylko tych komandytariuszy, którzy nie są (bezpośrednio lub przez podmioty powiązane) wspólnikami lub członkami zarządu spółki występującej w roli komplementariusza. Stanowi o tym art. 21 ust. 40 ustawy o PIT, art. 22 ust. 4f ustawy o CIT.
Obowiązki i prawa wynikające z opodatkowania spółek osobowych
- Nowe zasady opodatkowania dochodów dotyczą okresu rozpoczynającego się po 31.12.2020 r.
- Zamknięcie ksiąg podatkowych, jeżeli spółka przyjęła rok obrotowy inny niż rok kalendarzowy – wtedy zamknięcie ksiąg rachunkowych z dniem 31.12.2020 r.
- Niestosowanie zasad obliczania przychodów i kosztów uzyskania jak dla spółek osobowych (tj. art. 8 ustawy o PIT oraz art. 5 ustawy o CIT).
- Co do zasady – kontynuacja dotychczasowej amortyzacji.
- Zachowanie prawa do odliczeń od podstawy opodatkowania realizowanych na dotychczasowych zasadach.
- Możliwość rozliczania poniesionej straty, z wyłączeniem odliczania jej od przychodu spółki komandytowej (nowej) utworzonej po 31.12.2020 r.
- Strata podatnika CIT, poniesiona przed dniem objęcia opodatkowaniem CIT spółki komandytowej, będącego komplementariuszem, będzie odliczana od przychodów z udziału w takiej części, w jakiej pozostawały jego przychody z udziału w spółce komandytowej w poszczególnych latach podatkowych w ogólnej kwocie jego przychodów. Należy założyć, że odliczanie tej straty będzie następowało na bieżąco w ciągu roku podatkowego.
- Komplementariusz będący podatnikiem PIT będzie miał podobne prawo odliczania straty z lat ubiegłych (z pozarolniczej działalności gospodarczej czy działów specjalnych produkcji rolnej).
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw – aktualnie procedowana w Senacie RP (możliwe są zmiany w tekście tej ustawy w trwającym procesie legislacyjnym).