Fundacja rodzinna: budowanie dziedzictwa na przyszłość – zgłęb temat w naszych artykułach!

Przejdź do artykułu

System Dozoru Elektronicznego a zerwanie bransoletki – co wtedy?

Spis treści
rozwiń spis treści

Dozór elektroniczny (SDE) to kontrola zachowania skazanego przy użyciu środków technicznych. Sytem ten pozwala określić bieżące miejsce pobytu skazanego czy zachowywanie przez niego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd. Istnieje także możliwość sprawdzenia, czy skazany przebywa w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu. Umożliwiają to specjalne nadajniki, do których noszenia zobowiązany zostaje skazany. Co się dzieje w przypadku jego zniszczenia? Jakie są konsekwencje?

Środki techniczne do wykonywania dozoru elektronicznego

Zgodnie z art. 43f § 1 ustawy Kodeks karny wykonawczy (dalej jako „kkw”), środkami technicznymi służącymi do wykonywania dozoru elektronicznego są:

  1. centrala monitorowania,
  2. system teleinformatyczny, za pomocą którego podmiot prowadzący centralę monitorowania, podmiot dozorujący, sądy, sądowi kuratorzy zawodowi i inne uprawnione podmioty przetwarzają informacje związane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kar w systemie dozoru elektronicznego (system komunikacyjno-monitorujący),
  3. nadajniki (czyli urządzenia radiowe zakładane skazanemu na rękę lub nogę, wysyłające komunikaty odbierane przez rejestrator stacjonarny i przenośny),
  4. rejestratory stacjonarne i przenośne (rejestrator stacjonarny to urządzenie rejestrujące komunikaty wysyłane przez nadajnik pozostający w zasięgu monitorowania i przekazujące je do centrali monitorowania, które instalowane jest na stałe w miejscu stałego pobytu skazanego lub w innym wyznaczonym miejscu, a także umożliwiające komunikację telefoniczną z centralą monitorowania oraz z numerem alarmowym 112; natomiast rejestrator przenośny to odbiornik rejestrujący komunikaty wysyłane przez nadajnik pozostający w zasięgu monitorowania, przechowujące uzyskane informacje o przestrzeganiu nałożonego przez sąd obowiązku zakazu zbliżania się do określonej osoby), pozwalające na przekazanie tych informacji do centrali monitorowania, wykorzystywane do identyfikowania aktualnego miejsca pobytu osoby objętej systemem dozoru elektronicznego).

Natomiast art. 43n pkt 1 i 2 kkw stanowi, iż jednym z obowiązków skazanego, wobec którego wykonuje się dozór elektroniczny, jest obowiązek nieprzerwanego noszenia nadajnika i dbania o powierzone mu środki techniczne. Odnosi się to zwłaszcza do ochrony przed utratą, zniszczeniem, uszkodzeniem lub uczynieniem niezdatnymi do użytku.

Przeczytaj również:
Na czym polega stosowanie dozoru elektronicznego?

Konsekwencje zerwania bransolety

Konsekwencje „wyswobodzenia się” z elektronicznego nadajnika są dosyć poważne. Sądy wielokrotnie zastanawiały się, w jakich kategoriach należy rozpatrywać tego typu sytuacje. Czy jest to ucieczka, samouwolnienie, wypadek bez złych intencji, czy jeszcze coś innego. Jednak stanowisko Sądu Najwyższego jest jednoznaczne w tej kwestii. Zerwanie bransolety dozoru elektronicznego jest równoznaczne ze zwolnieniem się spod straży. Jest to więc popełnienie przestępstwa samouwolnienia się (art. 242 § 1 Kodeksu karnego; Kto uwalnia się sam, będąc pozbawionym wolności na podstawie orzeczenia sądu lub prawnego nakazu wydanego przez inny organ państwowy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2).

Podsumowując, Sąd Najwyższy (w swym wyroku z 21 czerwca 2017 roku, sygn. I KZP 3/17) stanął na stanowisku, że zerwanie bransolety dozoru elektronicznego jest równoznaczne z wyzwoleniem się spod straży. Niszcząc bransoletę, popełnia się zatem przestępstwo samouwolnienia.

Co zatem zrobić, jeśli zerwałeś bransoletę przez przypadek?

Może zdarzyć się tak, że dojdzie do przypadkowego zdjęcia bransoletki. Taką sytuacją może być przykładowo udzielenie pomocy medycznej. Wówczas należy natychmiast skontaktować się z instytucją monitorującą lub z kuratorem. Następnie trzeba dokładnie wytłumaczyć, z jakiego powodu bransoleta została zdjęta. Tylko w takim wypadku zachowanie skazanego może nie zostać potraktowane jako chęć uwolnienia się spod dozoru.

Opłata za uszkodzenie urządzenia

Zgodnie z art. 43s § 1 kkw, w razie umyślnego dopuszczenia do zniszczenia, uszkodzenia, uczynienia niezdatnym do użytku nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub przenośnego sąd może nałożyć na skazanego lub osobę chronioną opłatę wyrównawczą na rzecz podmiotu dozorującego. Możliwość nałożenia na skazanego opłaty wyrównawczej na rzecz podmiotu dozorującego ustaje po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym miał miejsce czyn wyrządzający szkodę (art. 43s § 3 kkw). Jest to termin wystarczający, gdy uwzględni się, że wykonanie kary, jak również środka karnego, środka zabezpieczającego w systemie dozoru elektronicznego podlega rygorystycznej kontroli. Fakt zniszczenia, czy też w inny sposób uszkodzenia środka technicznego, podlega praktycznie natychmiastowemu ujawnieniu. W konsekwencji nie ma potrzeby przetrzymywania skazanego przez długi okres w niepewności co do tego, czy sąd zdecyduje się nałożyć na niego opłatę wyrównawczą.

Szukasz pracy w branży prawniczej?
Sprawdź na Law.Career