Umowa kontraktacji

Umowa kontraktacyjna zobowiązuje producenta rolnego do wytworzenia i dostarczenia kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju. Kontraktujący natomiast zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić umówioną cenę oraz spełnić określone świadczenie dodatkowe, jeżeli umowa kontraktacji lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takiego świadczenia.

Ilość produktów rolnych może być w umowie oznaczona także według obszaru, z którego produkty te mają być zebrane (art. 613 kodeksu cywilnego).

Umowa kontraktacji regulowana jest przez przepisy art. 613-626 kodeksu cywilnego.

Do elementów istotnych tej umowy (takich, które muszą zostać zawarte w umowie) zaliczyć należy:

• Zobowiązanie Producenta do wytworzenia i dostarczenia oznaczonej ilości produktu określonego rodzaju.
• Zobowiązanie Kontraktującego do odbioru produktu w ustalonym terminie i zapłaty umówionej ceny.

Umowa kontraktacji kc – forma 

Umowa kontraktacyjna powinna być zawarta na piśmie.

Kontraktacja jest umową uregulowaną w kodeksie cywilnym. Nie ma potrzeby zamieszczania w tekście umowy kontraktacji wszystkich postanowień kodeksowych. Są one wiążące dla stron niezależnie od tego, czy znajdą się w umowie.

Producent

Producentem rolnym może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna, niemająca osobowości prawnej. Warunkiem jest posiadanie zdolności prawnej w świetle art. 331 kodeksu cywilnego. Producent nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Producent to osoba prowadząca gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 553 kodeksu cywilnego.

Przez producenta rolnego rozumie się również grupę producentów rolnych lub ich związek.

Kontraktujący

Co do zasady kontraktującym będzie przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Może jednak zaistnieć sytuacja, w której kontraktującym będzie podmiot niemający statusu przedsiębiorcy. Może być nim np. inny producent rolny, nabywający przedmiot kontraktacji wyłącznie na potrzeby prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego.

Producenci – odpowiedzialność solidarna

Jeżeli przedmiot kontraktacji ma być wytworzony w gospodarstwie prowadzonym przez kilka osób wspólnie, odpowiedzialność tych osób względem kontraktującego jest solidarna (art. 614 kodeksu cywilnego).

Kontraktujący – świadczenia dodatkowe

Zgodnie z art. 615 kc świadczeniami dodatkowymi ze strony kontraktującego mogą być w szczególności:

• zapewnienie producentowi możności nabycia określonych środków produkcji i uzyskania pomocy finansowej;
• pomoc agrotechniczna i zootechniczna;
• premie pieniężne;
• premie rzeczowe.

Umowa kontraktacyjna – nadzór i kontrola nad wykonywaniem umowy

Kontraktujący jest uprawniony do nadzoru i kontroli wykonywania umowy (art. 617 kc).

Świadczenie częściowe i niemożność dostarczenia produktu

Jeżeli przedmiot kontraktacji jest podzielny, kontraktujący nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chyba że inaczej zastrzeżono w umowie kontraktacji (art. 620 kc).

Jeżeli wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, producent nie może dostarczyć przedmiotu umowy kontraktacji, obowiązany jest on tylko do zwrotu pobranych zaliczek i kredytów bankowych (art. 622 kc).

Jeżeli umowa kontraktacji kc nakłada na producenta obowiązek zgłoszenia w określonym terminie niemożności dostarczenia przedmiotu kontraktacji wskutek okoliczności, za które producent odpowiedzialności nie ponosi, niedopełnienie tego obowiązku z winy producenta wyłącza możność powoływania się na te okoliczności. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy kontraktujący o powyższych okolicznościach wiedział albo gdy były one powszechnie znane (art. 623 kc).

Rękojmia za wady fizyczne i prawne

Do rękojmi za wady fizyczne i prawne przedmiotu kontraktacji oraz środków produkcji dostarczonych producentowi przez kontraktującego stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży z tą zmianą, że prawo odstąpienia od umowy z powodu wad fizycznych przedmiotu kontraktacji przysługuje kontraktującemu tylko wtedy, gdy wady są istotne (art. 621 kc).

Przedawnienie roszczeń

Wzajemne roszczenia producenta i kontraktującego przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia spełnienia świadczenia przez producenta. Jeżeli natomiast świadczenia producenta nie spełniono – od dnia, w którym miało dojść do jego spełnienia. Jeżeli świadczenie producenta spełniano częściami, przedawnienie biegnie od dnia, w którym spełniono ostatnie świadczenie częściowe (art. 624 kc).

Zmiana właściciela gospodarstwa

Jeżeli po zawarciu umowy kontraktacji kc gospodarstwo producenta przeszło w posiadanie innej osoby, prawa i obowiązki z tej umowy wynikające przechodzą na nowego posiadacza. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy przejście posiadania było następstwem odpłatnego nabycia gospodarstwa, a nabywca nie wiedział i mimo zachowania należytej staranności nie mógł się dowiedzieć o istnieniu umowy kontraktacji (art. 625 kc).

Gospodarstwo producenta jako wkład do rolniczej spółdzielni produkcyjnej

Jeżeli po zawarciu umowy kontraktacji kc producent wniósł posiadane gospodarstwo jako wkład do rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielnia ta wstępuje w prawa i obowiązki producenta, chyba że stan wniesionego gospodarstwa stoi temu na przeszkodzie. Jeżeli stan gospodarstwa producenta w chwili jego przystąpienia do spółdzielni nie pozwala na wykonanie umowy kontraktacji przez spółdzielnię, umowa  kontraktacyjna wygasa, a producent musi zwrócić pobrane zaliczki i kredyty bankowe; inne korzyści wynikające z tej umowy obowiązany jest zwrócić w takim zakresie, w jakim ich nie zużył w celu wykonania umowy kontraktacji kc. Jeżeli producent po przystąpieniu do spółdzielni dokonuje indywidualnie sprzętu zakontraktowanych zbiorów, ponosi on wyłączną odpowiedzialność za wykonanie umowy kontraktacji (art. 626 kc).