Projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorstw – informacje ogólne

Nierozerwalnym elementem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej jest doświadczanie przez przedsiębiorców sytuacji kryzysowych, które mogą prowadzić do niewypłacalności. Z całą pewnością z taką sytuacją mamy do czynienia teraz. Pandemia koronawirusa, która swoim zasięgiem opanowała niemal całą Europę, w znaczący sposób może wpłynąć na kondycję finansową wielu firm. Aby wspomóc przedsiębiorców w przezwyciężeniu trudności oraz umożliwić im powrót do konkurencyjnego działania na rynku, powstał specjalny program rządowy, a w jego ramach ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorstw.

Polityka Nowej Szansy

Nowe rozwiązana, które określane są mianem Polityki Nowej Szansy, Rada Ministrów ostatecznie przyjęła w dniu 22 lipca 2014 roku.

Polityka Nowej Szansy, w zakresie ograniczania ryzyka przedwczesnej likwidacji przedsiębiorstwa z powodu jego niewypłacalności, zakłada wprowadzenie polskiego programu pomocy na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw, zaakceptowanego przez Komisję Europejską w dniu 29 sierpnia 2016 roku (decyzję KE opublikowano w Dzienniku Urzędowym UE z dnia 7 października 2016 (C 369/1) ). Wprowadzany program pomocowy ułatwi udzielanie pomocy publicznej bez konieczności każdorazowej notyfikacji. Zmiany więc w znaczący sposób uproszczą oraz przyspieszą przebieg procesów wsparcia.

Jednym z elementów pakietu jest ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorstw. Najnowszy projekt ustawy ujrzał światło dzienne 20 marca 2020 roku.

Nowe przepisy, nowe rozwiązania

Proponowane rozwiązania mają przede wszystkim określić warunki, tryb oraz formę udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom. Środki publiczne mają być przeznaczane na ratowanie, tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne oraz restrukturyzację przedsiębiorstw borykających się z problemami finansowymi. Projekt ustawy wskazuje, że źródłem finansowania przedsiębiorców w takich sytuacjach będzie Skarb Państwa. Aby rozpocząć cały proces, przedsiębiorca znajdujący się w trudnej sytuacji musi złożyć pisemny wniosek. Organem odpowiedzialnym za udzielenie pomocy będzie natomiast minister właściwy do spraw gospodarki. Na stronach Biuletynu Informacji Publicznej ministerstwa będzie on informował o dacie dostępności albo wyczerpania środków przeznaczonych na udzielenie pomocy.

Przeczytaj również:
Na czym polega restrukturyzacja?

Kto może wnioskować o pomoc?

Przedsiębiorca otrzyma pomoc, jeżeli pomoc ta zapobiega i prowadzi do ograniczenia trudności społecznych lub przezwyciężenia niedoskonałości rynku, w przypadku gdy bez jej udzielenia celu tego by nie osiągnięto lub osiągnięto go w mniejszym zakresie. O pomoc może wnioskować przedsiębiorca, który nie otrzymał tego rodzaju pomocy i znajduje się w trudnej sytuacji ekonomiczniej. Od tej zasady są jednak pewne odstępstwa. Jeżeli bowiem od dnia otrzymania pomocy upłynęło co najmniej dziesięć lat, przedsiębiorca również może wnioskować o pomoc.

O pomoc mogą wnioskować także przedsiębiorcy znajdujący się̨ w trudnej sytuacji ekonomicznej, którzy nabywają aktywa od innego przedsiębiorcy, który otrzymał pomoc przed zbyciem tych aktywów, jeżeli upłynęło co najmniej dziesięć́ lat od dnia wystąpienia jednego z następujących zdarzeń́:

1. otrzymania tej pomocy;
2. zakończenia realizacji planu restrukturyzacji;
3. zaprzestania realizacji planu restrukturyzacji.

Wspomniana pomoc może być́ udzielana przed upływem okresu dziesięciu lat, jeżeli nabywca aktywów nie kontynuuje działalności gospodarczej przedsiębiorcy znajdującego się̨ w trudnej sytuacji ekonomicznej, który otrzymał pomoc.

Brak kontynuacji działalności gospodarczej przedsiębiorcy znajdującego się̨ w trudnej sytuacji ekonomicznej, który otrzymał pomoc, występuje, jeżeli spełnione są̨ łącznie następujące warunki:

• w chwili dokonywania transakcji nabywający i zbywający aktywa nie należeli do jednej grupy kapitałowej;
• przedsiębiorca nabył aktywa za wartość́ godziwą w rozumieniu art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;
• zbycie aktywów, w tym w toku postępowania upadłościowego przedsiębiorcy znajdującego się̨ w trudnej sytuacji ekonomicznej, nie zostało dokonane wyłącznie w celu wykazania, że nabywca aktywów nie kontynuuje działalności gospodarczej zbywcy aktywów.

Warunki, które należy spełnić

Nowe regulacje określą również warunki, jakie będą musieli spełnić przedsiębiorcy, aby móc się ubiegać się o pomoc publiczną na ratowanie przedsiębiorstwa.

Ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców przewiduje w ary. 2 ust. 1, że pomoc na ratowanie i restrukturyzację może być udzielana, jeżeli przedsiębiorca:

1. podjął działalność gospodarczą w danym sektorze w okresie co najmniej trzech lat przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego;
2. nie prowadzi działalności gospodarczej w sektorach: hutnictwa żelaza i stali, górnictwa węgla lub w sektorze finansowym;
3. nie prowadzi działalności na rynku, na którym występuje lub może występować długookresowa strukturalna nadprodukcja;
4. a także nie jest przedsiębiorcą należącym do grupy kapitałowej ani nie jest przejmowany przez żadnego przedsiębiorcę należącego do grupy kapitałowej, z wyjątkiem sytuacji, gdy wykaże, że jego trudna sytuacja ekonomiczna:

• ma charakter wewnętrzny i nie jest wynikiem nieuzasadnionego podziału kosztów w ramach grupy kapitałowej,
• jest zbyt poważna, aby mogła zostać rozwiązana przez przedsiębiorcę lub przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.

Co więcej, przedsiębiorca musi spełnić również następujące przesłanki:

• wskutek poniesionych strat utracił więcej niż połowę kapitału, w szczególności, jeżeli suma zysku (strat) z lat ubiegłych, zysku (straty) netto w danym roku obrotowym, kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny i pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych jest ujemna i jej wartość bezwzględna jest większa niż 50% kapitału (funduszu) podstawowego;
• w przypadku przedsiębiorcy innego niż mały lub średni, gdy w ciągu dwóch ostatnich lat stosunek:
  a) długów do kapitału własnego był większy niż 7,5,
  b) zysku operacyjnego powiększonego o amortyzację do odsetek był niższy niż 1.

Niewypłacalność przedsiębiorcy

Przedsiębiorca musi być także niewypłacalny w rozumieniu art. 11 Ustawa prawo upadłościowe. Zgodnie z powyższym zaś przedsiębiorca jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne mogą także otrzymać mikro, mali i średni przedsiębiorcy:

1. który znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej,
2. w przypadku którego całkowita wielkość́ udzielonej i wnioskowanej pomocy, udzielanej w ramach tego samego procesu restrukturyzacji, nie przekracza równowartości 10 000 000 euro według kursu średniego walut obcych ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu poprzedzającym dzień́ złożenia wniosku o udzielenie pomocy.