Odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności
Odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności może mieć miejsce tylko wtedy, gdy skazany nie rozpoczął jeszcze odbywania kary. Jakie przesłanki należy spełniać, by móc skorzystać z tej instytucji?
Fakultatywne odroczenie wykonania kary
Zgodnie z art. 62 § 1 ustawy Kodeks karny wykonawczy (dalej jako „kkw”), sąd może odroczyć wykonanie kary ograniczenia wolności na czas do 6 miesięcy, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Odroczenie wykonania kary ma charakter fakultatywny. Wskazuje na to użycie przez ustawodawcę w tym przepisie zwrotu „sąd może”. Natomiast obligatoryjne odroczenie wykonania tej kary ma miejsce w sytuacji określonej w § 2 tego przepisu. Stanie się tak zatem w przypadku powołania do czynnej służby wojskowej.
Przeczytaj również:
Kara ograniczenia wolności – kogo dotyczy, kiedy jest stosowana i jaki jest jej wymiar?
Zbyt ciężkie skutki
Przesłanką fakultatywnego odroczenia wykonania kary ograniczenia wolności jest stwierdzenie, że jej natychmiastowe wykonanie pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny „zbyt ciężkie skutki”. Zwrot ten, jako klauzula generalna, każdorazowo wymaga dookreślenia przez sąd. Podstawą odroczenia, gdy przesłanka ta dotyczy skazanego, może być w szczególności jego choroba umysłowa lub inna ciężka choroba. Może być nią także każda niezdolność skazanego do wykonywania pracy. Ponadto będzie to również taki stan skazanego, przy którym skierowanie go do tej pracy może spowodować poważne niebezpieczeństwo dla jego zdrowia (S. Pawela, Prawo karne wykonawcze…, s. 157; S. Lelental, Komentarz..., 2010, s. 292). Natomiast ciężkie skutki dla rodziny mogą wynikać z konieczności zapewnienia opieki nad członkiem rodziny, ze zdarzenia losowego, np. pożaru wyrządzającego szkodę w domu skazanego. Może je także uzasadniać podjęcie pracy zarobkowej w godzinach nadliczbowych w sytuacji, gdy skazany jest jedynym żywicielem rodziny.
Czas odroczenia
Odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności na podstawie art. 62 § 1 kkw może nastąpić na czas do 6 miesięcy. Jednak w przypadku, gdy choroba skazanego lub niezdolność do wykonywania pracy przedłuża się poza ten okres, istnieje możliwość zawieszenia postępowania wykonawczego w części dotyczącej wykonania kary ograniczenia wolności.
Przeczytaj również:
Kiedy następuje zawieszenie postępowania karnego?
Powołanie do czynnej służby wojskowej
Sąd odracza wykonanie kary ograniczenia wolności w razie powołania skazanego do czynnej służby wojskowej, do czasu ukończenia tej służby (art. 62 § 2 kkw). Odroczenie to ma charakter obligatoryjny. Następuje ono do czasu ukończenia tej służby. Zgodnie z art. 59 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej żołnierzami w czynnej służbie wojskowej są osoby, które odbywają lub pełnią następujące jej rodzaje:
- zasadniczą służbę wojskową,
- przeszkolenie wojskowe,
- terytorialną służbę wojskową
- ćwiczenia wojskowe,
- służbę przygotowawczą,
- okresową służbę wojskową,
- służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.
Wobec skazanego, któremu sąd odroczył wykonanie kary ograniczenia wolności z powodu powołania do czynnej służby wojskowej, mają odpowiednie zastosowanie art. 336 § 3 i 4 ustawy Kodeks karny (dalej jako „kk”). Zgodnie z art. 336 § 3 kk sąd po zapoznaniu się z opinią dowódcy jednostki może zwolnić od kary ograniczenia wolności nieprzekraczającej 6 miesięcy, jeżeli okres odroczenia trwał co najmniej 6 miesięcy, a żołnierz w tym okresie wyróżnił się w wykonywaniu obowiązków służbowych albo wykazał się odwagą. Gdy przemawiają za tym szczególnie ważne powody, sąd może zwolnić od tej kary, nawet gdy okres odroczenia trwał krócej.
Odwołanie odroczenia kary
Zgodnie z art. 62 § 3 kkw sąd może odwołać odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności w razie ustania przyczyny, dla której zostało udzielone, lub w wypadku, gdy skazany nie korzysta z odroczenia kary zgodnie z celem, w jakim zostało udzielone, albo rażąco narusza porządek prawny. Odwołanie odroczenia wykonania kary ograniczenia wolności jest zatem zawsze fakultatywne.
