Powtórka przed egzaminem – Prawo przedsiębiorców

Zdajesz egzamin wstępny na aplikację? Przeraża Cię ogrom materiału, który musisz opanować? Zapraszamy do lektury naszego cyklu artykułów, w którym omówimy tzw. "małe" ustawy i wskażemy przepisy, na które trzeba zwrócić uwagę. Dzisiejszym tematem będzie prawo przedsiębiorców.

Prawo przedsiębiorców - definicje

Prawo przedsiębiorców zawiera kilka ważnych definicji, które zdecydowanie trzeba przyswoić przed egzaminem.

Działalność gospodarcza to:

• zorganizowana działalność zarobkowa,
• wykonywana we własnym imieniu,
• w sposób ciągły.

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są również wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Jest to tak zwana działalność nierejestrowana. Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną może złożyć wniosek o wpis w CEiDG. Działalność staje się działalnością rejestrowaną z dniem określonym we wniosku. Jeżeli przychód z działalności przekroczył w danym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia, działalność ta staje się działalnością gospodarczą począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie progu. W tej sytuacji osoba prowadząca działalność ma 7 dni od przekroczenia progu na wpis do CEiDG.

Ustawy Prawo przedsiębiorców nie stosuje się do:

• działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
• wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów,
• wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego.

Prawo przedsiębiorców – podział przedsiębiorców

Mikroprzedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące przesłanki:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników,
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Mały przedsiębiorca to taki, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie warunki:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników,
• osiągnął roczny dochód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro,
• który nie jest mikroprzedsiębiorcą.

Średni przedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro,
• który nie jest mikro ani małym przedsiębiorcą.

Prawo przedsiębiorców – podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej

Działalność gospodarczą można podjąć:

• w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
• po dokonaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego,

chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Identyfikacja przedsiębiorcy w urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP).

Przedsiębiorca wpisany do CEiDG może zawiesić działalność na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy niż 30 dni. Natomiast przedsiębiorca wpisany do KRS może zawiesić działalność gospodarczą na okres od 30 dni do 24 miesięcy. W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zawieszenie oraz wznowienie wykonywania działalności następuje na wniosek przedsiębiorcy, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej.

Z chwilą wykreślenia z CEiDG przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie może wykonywać działalności gospodarczej.

Prawo przedsiębiorców – załatwianie spraw z zakresu działalności gospodarczej

Organy działają w sprawach związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do ich załatwienia.

Organ nie może żądać ani uzależniać swojego rozstrzygnięcia od przedłożenia dokumentów w formie oryginału, poświadczonej kopii lub poświadczonego tłumaczenia, chyba że obowiązek taki wynika z przepisów prawa.

Ponadto organ nie może odmówić przyjęcia pism i wniosków niekompletnych. Organ nie może żądać dokumentów lub ujawnienia danych:

• których konieczność przedstawienia, złożenia lub ujawnienia nie wynika z przepisów prawa,
• które są w posiadaniu organu,
• do których ma dostęp na podstawie odrębnych przepisów.

Interpretacja indywidualna – przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Wniosek może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Interpretacji indywidualnej udziela się w formie decyzji, od której służy odwołanie. Interpretację indywidualną wydaje się niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wpływu kompletnego i opłaconego wniosku.

Interpretacja indywidualna nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy. Jednakże przedsiębiorcy nie można obciążyć sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do interpretacji ani daninami w wysokości wyższej niż wynikające z uzyskanej interpretacji indywidualnej. Interpretacja indywidualna jest natomiast wiążąca dla organów i państwowych jednostek organizacyjnych właściwych dla przedsiębiorcy. Można ją zmienić jedynie w drodze wznowienia postępowania. Nie zmienia się jednakże interpretacji, w wyniku której nastąpiły nieodwracalne skutki prawne.

Prawo przedsiębiorców – reglamentacja działalności gospodarczej

Należy pamiętać, że:

• udzielenie,
• odmowa udzielenia,
• zmiana,
• zawieszenie,
• cofnięcie koncesji,
• ograniczenie jej zakresu

następuje w drodze decyzji ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji albo ograniczyć zakres jej stosowania albo też odmówić zmiany koncesji:

• w przypadku niespełnienia warunków udzielenia koncesji,
• ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa bądź obywateli,
• jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy albo przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom,
• w razie gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, jeżeli jest to w interesie publicznym,
• w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.

Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej, w drodze decyzji, odmawia wpisu przedsiębiorcy do rejestru:

• jeżeli wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem,
• jeżeli przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej w wyniku wydania przez organ prowadzący rejestr decyzji o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności objętej wpisem w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku,
• w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.

Rejestry działalności regulowanej są jawne.

Koncesja, zezwolenie albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Prawo przedsiębiorców – ograniczenia kontroli działalności gospodarczej

Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek wykonania czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa, przysługuje odszkodowanie.

Organ kontroli zawiadamia przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli natomiast kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.

Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, gdy:

• przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego albo zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,
• przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska,
• przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub siedziby albo doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.

Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej.

Nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy, z wyłączeniem przypadków, gdy:

• ratyfikowane umowy międzynarodowe albo bezpośrednio stosowane przepisy prawa UE stanowią inaczej,
• przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego albo zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,
• przedsiębiorca wyraził zgodę na równoczesne podjęcie i prowadzenie więcej niż jednej kontroli,
• przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska,
• kontrola dotyczy zasadności zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu.

Czas trwania wszystkich kontroli u jednego przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do:

• mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych,
• małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych,
• średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych,
• pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.

Prawo przedsiębiorców – egzamin wstępny z 2019 roku

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej można najwcześniej podjąć, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej:
A. w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
B. po dokonaniu wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
C. po uprawomocnieniu się postanowienia o wpisie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Odpowiedź: A (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, który na swój wniosek zawiesza wykonywanie działalności gospodarczej, okres tego zawieszenia rozpoczyna się:
A. zawsze od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej,
B. od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej,
C. od dnia uprawomocnienia się postanowienia o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej.

Odpowiedź: B (art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, udzielenie koncesji następuje w drodze:
A. decyzji ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej,
B. postanowienia prezydenta miasta,
C. zezwolenia wójta lub burmistrza.

Odpowiedź: A (art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, rejestry działalności regulowanej:
A. nie są jawne,
B. są jawne,
C. są dostępne wyłącznie dla osób, które mają w tym interes prawny.

Odpowiedź: B (art. 43 ust. 4 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)

Prawo przedsiębiorców – egzamin wstępny z 2018 roku

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, w przypadku wykonywania działalności gospodarczej w spółce cywilnej przez przedsiębiorców niezatrudniających pracowników, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej w tej spółce:
A. nie jest możliwe,
B. jest skuteczne pod warunkiem zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przez wszystkich wspólników,
C. jest skuteczne w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej chociażby przez jednego wspólnika.

Odpowiedź: B (art. 22 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, organ prowadzący rejestr działalności regulowanej odmawia wpisu przedsiębiorcy do rejestru w drodze:
A. zarządzenia,
B. postanowienia,
C. decyzji.

Odpowiedź: C (art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)

Zgodnie z ustawą – Prawo przedsiębiorców, wpisów w książce kontroli prowadzonej przez przedsiębiorcę w postaci elektronicznej dokonuje:
A. kontrolujący,
B. przedsiębiorca,
C. osoba upoważniona przez kontrolującego.

Odpowiedź: B (art. 57 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców)