Powtórka przed egzaminem – wojewoda i administracja rządowa w województwie
Kontynuujemy omawianie ustaw, które znalazły się w wykazie aktów prawnych wymaganych na egzaminie wstępnym na aplikację. Dziś – wojewoda i administracja rządowa w województwie.
Zadania administracji rządowej w województwie wykonują:
- wojewoda;
- organy rządowej administracji zespolonej w województwie, w tym kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży;
- organy niezespolonej administracji rządowej;
- jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw lub z zawartego porozumienia;
- starosta, jeżeli wykonywanie przez niego zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw;
- inne podmioty, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw.
Wojewoda jest przede wszystkim:
- przedstawicielem Rady Ministrów w województwie;
- zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie;
- organem rządowej administracji zespolonej w województwie;
- organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności;
- reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach;
- organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji;
- organem wyższego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego;
- obowiązany zapewnić gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa w województwie w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki.
Przeczytaj również: Rada Ministrów RP – jakie ma kompetencje?
Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Na stanowisko wojewody może być powołana osoba, która:
- posiada obywatelstwo polskie;
- posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny;
- daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków wojewody;
- nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- korzysta z pełni praw publicznych;
- cieszy się nieposzlakowaną opinią.
Wicewojewodę powołuje i odwołuje Premier na wniosek wojewody.
Wojewoda i administracja rządowa w województwie – nadzór nad działaniami wojewody
Działalnością wojewody kieruje Premier. W szczególności wydaje on w tym zakresie wytyczne i polecenia. Ponadto żąda przekazywania sprawozdań z działalności wojewody oraz dokonuje okresowej oceny jego pracy. Poza tym Premier sprawuje nadzór nad działalnością wojewody w oparciu o kryterium zgodności jego działania z polityką rządu. Natomiast minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje nadzór nad działalnością wojewody na podstawie kryterium zgodności jego działania z powszechnie obowiązującym prawem, a także pod względem rzetelności i gospodarności.
Spory między wojewodami oraz między wojewodą a członkiem Rady Ministrów albo centralnym organem administracji rządowej rozstrzyga Premier.
Wojewoda i administracja rządowa w województwie – zadania wojewody
Wojewoda sprawuje nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Ponadto wykonuje on swoje zadania przy pomocy urzędu wojewódzkiego oraz organów rządowej administracji zespolonej w województwie. W celu usprawnienia działania tych organów wojewoda może natomiast tworzyć delegatury urzędu wojewódzkiego.
Wojewoda nadaje urzędowi wojewódzkiemu statut, który podlega zatwierdzeniu przez Premiera. Następnie statut podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
W skład urzędu wojewódzkiego wchodzą następujące komórki organizacyjne:
- wydziały – do realizacji merytorycznych zadań urzędu,
- biura – do zadań w zakresie obsługi urzędu,
- oddziały.
Szczegółową organizację oraz tryb pracy urzędu wojewódzkiego określa regulamin. Regulamin ten ustala wojewoda w drodze zarządzenia.
W celu realizacji powierzonych zadań wojewoda wydaje zarządzenia. Może zatem upoważnić na piśmie pracowników urzędu wojewódzkiego do załatwiania określonych spraw w ustalonym zakresie. Przede wszystkim może upoważnić do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń. Nie może natomiast upoważnić do wstrzymywania egzekucji administracyjnej. Ponadto może powierzyć prowadzenie niektórych spraw z zakresu swojej właściwości jednostkom samorządu terytorialnego lub kierownikom państwowych albo samorządowych osób prawnych funkcjonujących w województwie. Powierzenie następuje na podstawie porozumienia wojewody odpowiednio z organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego, kierownikiem państwowej albo samorządowej osoby prawnej.
Wojewoda odpowiada za wykonywanie polityki rządu w województwie, a zatem przede wszystkim:
- dostosowuje do miejscowych warunków cele polityki Rady Ministrów oraz kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań;
- zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków;
- dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy;
- wykonuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego;
- przedstawia Radzie Ministrów projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa.
Wojewoda i administracja rządowa w województwie – uprawnienia wojewody
Wojewoda może wstrzymać egzekucję administracyjną w drodze decyzji administracyjnej. Wstrzymanie egzekucji dotyczącej należności pieniężnej może być dokonane w odniesieniu do tej samej należności tylko jednorazowo, na okres nie dłuższy niż 30 dni.
Wojewoda kontroluje przede wszystkim wykonywanie przez organy rządowej administracji zespolonej w województwie zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień w nich zawartych, ustaleń Rządu oraz wytycznych i poleceń Premiera. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wojewoda może jednak kontrolować sposób wykonywania przez organy niezespolonej administracji rządowej działające w województwie zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych. Kontrola ta wykonywana jest natomiast pod względem:
- legalności, gospodarności, celowości i rzetelności – w odniesieniu do działalności organów administracji rządowej oraz innych podmiotów,
- legalności, gospodarności i rzetelności – w odniesieniu do organów samorządu terytorialnego.
Wojewoda jako zwierzchnik rządowej administracji zespolonej w województwie:
- kieruje nią i koordynuje jej działalność;
- kontroluje jej działalność;
- zapewnia warunki skutecznego jej działania;
- ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej działania.
Przeczytaj również: Odwołanie od decyzji administracyjnej
Egzamin z 2017 roku
Zgodnie z ustawą o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, wojewoda może wstrzymać egzekucję administracyjną w drodze:
A. zarządzenia,
B. postanowienia,
C. decyzji administracyjnej.
Odpowiedź: C (art. 27 ust. 1 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie)
Egzamin z 2018 roku
Zgodnie z ustawą o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, wicewojewodę powołuje i odwołuje, na wniosek wojewody:
A. Prezes Rady Ministrów,
B. Rada Ministrów,
C. minister właściwy do spraw administracji publicznej.
Odpowiedź: A (art. 7 ust. 2 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie)
Egzamin z 2019 roku
Zgodnie z ustawą o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, szczegółową organizację oraz tryb pracy urzędu wojewódzkiego określa regulamin ustalony przez wojewodę w drodze:
A. zarządzenia,
B. rozporządzenia,
C. postanowienia.
Odpowiedź: A (art. 16 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie)
Egzamin z 2020 roku
Zgodnie z ustawą o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, wicewojewodę powołuje:
A. minister właściwy do spraw administracji publicznej na wniosek wojewody,
B. Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej,
C. Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody.
Odpowiedź: C (art. 7 ust. 2 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie)