Brak przedawnienia, zatarcia wyroków i zaostrzenie kar za pedofilię? – projekt nowelizacji Kodeksu karnego

Komisja ds. pedofilii chce zaostrzenia kar, zniesienia przedawnienia i zatarcia wyroków za przestępstwa pedofilskie. Projekt nowelizacji Kodeksu karnego zakłada m.in. lepsze zabezpieczenia praw osób małoletnich oraz zwiększenie bezpieczeństwa dzieci narażonych coraz częściej na cyberprzemoc. Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15 przedstawiła go Prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie 2 lutego 2021 r.

Komisyjny projekt nowelizacji Kodeksu karnego

O propozycjach zmian poinformował przewodniczący Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15, Błażej Kmieciak. Jest to już gotowy projekt zmian wraz z uzasadnieniem, który trafił do Kancelarii Prezydenta. Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem przestępstwa pedofilskie przedawniają się po ukończeniu przez ofiarę pedofilii 30. roku życia. W projekcie jest propozycja, aby nie ulegały przedawnieniu. Komisja postuluje też wprowadzenie zakazu zatarcia skazania wszystkich rodzajów kar dotyczących czynów pedofilskich. W tym także kary pozbawienia wolności orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Projekt komisji zakłada również podwyższenie ochrony prawnokarnej dzieci z 15. do 16. roku życia. Efektem tego miałaby być granica odpowiedzialności karnej za czyny pedofilskie w stosunku do dzieci do 16, a nie do 15 lat. Projekt komisji przewiduje też wprowadzenie do kodeksu karnego szczególnych typów kwalifikowanych przestępstw. Proponowane zmiany zostały przedstawione szczegółowo poniżej.

Projekt nowelizacji Kodeksu karnego – propozycje zmian w prawie karnym

Projekt nowelizacji Kodeksu karnego zawiera następujące propozycje:

• podniesienie granicy wieku szczególnej ochrony małoletniego z 15 na 16 lat, dostosowując tym samym polskie unormowania do regulacji prawa międzynarodowego;
• wyłączenie zatarcia skazania w odniesieniu do wszystkich rodzajów kar orzeczonych za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego;
• wyłączenie przedawnienia karalności przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego;
• dodanie do wyłączenia zasady warunku podwójnej przestępności popełnienia przestępstwa określonego w rozdziale XXV (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności) na szkodę małoletniego.

Warunkiem odpowiedzialności za czyn popełniony za granicą jest uznanie takiego czynu za przestępstwo również przez ustawę obowiązującą w miejscu jego popełnienia.

Przeczytaj również: Małoletni, nieletni, młodociany – czy to ta sama osoba?

Nowe przestępstwa

Projekt nowelizacji zakłada również wprowadzenie do Kodeksu karnego dwóch nowych przestępstw:

• nawiązania kontaktu z małoletnim w celu seksualnego wykorzystania w cyberprzestrzeni (obecnie grooming odnosi się do zdarzeń dokonanych wyłącznie w świecie rzeczywistym), oraz
• naruszenie w cyberprzestrzeni intymności seksualnej małoletniego – bez jego wiedzy lub zgody – poprzez udostępnienie nagiego wizerunku małoletniego w sieci – w celu zaspokojenia seksualnego sprawcy lub innych osób.

Ponadto planowane jest wprowadzenie typu kwalifikowanego poprzez kryterium małoletniego pokrzywdzonego: seksualne wykorzystanie niepoczytalności lub bezradności, seksualnego wykorzystania stosunku zależności lub krytycznego położenia, zmuszania do uprawiania prostytucji przez małoletniego oraz naruszenia intymności seksualnej małoletniego.

Pozostałe zmiany – zaostrzenie kar

Na tym nie kończą się planowane zmiany. Komisja wnioskuje o zakwalifikowanie zmuszania małoletniego do uprawiania prostytucji jako zbrodnię. Nowelizacja zakłada więc zaostrzenie kar wobec sprawców przestępstw poprzez:

• zakaz warunkowego umorzenia postępowania,
• ograniczenie możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary do szczególnie uzasadnionych wypadków, dodatkowo także wydłużenie okresu próby, obligatoryjny dozór oraz zakaz zatarcia skazania z mocy prawa przy karze warunkowo zawieszonej,
• zakaz stosowania wolnościowych kar zamiennych,
• zakaz orzekania kary mieszanej/łączonej,

a także poprzez podniesienie sankcji karnej za przestępstwa: seksualnego wykorzystania stosunku zależności lub krytycznego położenia, seksualnego wykorzystania małoletniego, elektronicznej korupcji seksualnej małoletniego, propagowania pedofilii oraz publicznego prezentowania treści pornograficznych. Komisja wnioskuje również o rezygnację z kar alternatywnych nieizolacyjnych w przypadku elektronicznej korupcji seksualnej małoletniego, propagowania pedofilii i publicznego prezentowania treści pornograficznych, a także o zmianę znamion przestępstwa z art. 200a § 1 k.k.* poprzez dodanie podstępu i usunięcie z uczestnictwa w prezentacji pornografii przesłanki zaspokojenia seksualnego.

Przeczytaj również: Zbrodnia, występek, wykroczenie – czym się różnią?

* obecne brzmienie art. 200a § 1 k.k.: „§ 1. Kto w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 197 § 3 pkt 2 (zgwałcenie lub wymuszenie czynności seksualnej) lub art. 200 (obcowanie płciowe z osobą małoletnią lub doprowadzenie jej do poddania się czynnościom seksualnym), jak również produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej lat 15, zmierzając, za pomocą wprowadzenia go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”